o jeśli dziedzic był z kręgu siu heredes, przemilczani otrzymywali udział, jaki by im się należał w przypadku dziedziczenia beztestamentowym o dziedziczenie przcciwtcstamcntowc materialne:
■ ąuerella inofficiosi testamenti - testament niezgodny ze wskazaniami moralnymi
• często okazywało się, że skarga kierowana była przeciwko niektórym dziedzicom testamentowym
• pretor mógł utrzymać w mocy niektóre postanowienia testamentu mimo jego obalenia
• wynikało z decyzji urzędnika o fideikomisy beztestamentowe
■ fideikomis - zwrot spadkodawcy w formie prośby (Twojej dobrej woli polecam, proszę Cię o) do swojego dziedzica, o wydanie jakiejś określonej rzeczy osobie trzeciej (inny dziedzic lub obdarowany legatem)
• fideikomis uniwersalny - spadkodawca zwracał się do dziedzica, aby ten wydał cały odziedziczony majątek osobie trzeciej, jest to jedyne naruszenie zasady semel heres, semper heres (kto raz zostaje dziedzicem, zostaje nim na zawsze), prawo zapewniało zwolnienie z odpowiedzialności za długi, które przechodziły na fideikomisariusza, a w późniejszym czasie takiemu dziedzicowi przyznawało kwartę falcydyjską (pegazjańską)
■ fideikomis ab intestato nakładany w kodycylach pozwalał spadkodawcom na:
• ograniczenie udziału dziedziców beztstamentowych
• umyślne niesporządzanie testamentu, którego efektem było fideikomisame zobowiązanie dziedziców ab intestato do wydania określonym osobom całego majątku lub jego ułamku lub konkretnych corpora hereditaria
• chronił przed zawiłościami testamentu
• kodycyle powiernicze zawierające fideikomisy były sporządzane szybko i samodzielnie, często w podróży lub w przypadku zagrożeń
• fideicommissum ab intestato umożliwiało dodanie klauzuli kodycylamej - gdy z jakiegoś powodu testament był nieważny, należało go traktować jako kodycyl
kodycyl - dodatek do testamentu, rozporządzenie mortis causa, bez ustanowienia dziedzica
■ nieformalne pismo (nawet niewyodrębniona część listu)
■ ważne są wszystkie zawarte w nich rozporządzenia
■ nie mogły ustanawiać dziedziców i wydziedziczać
■ można je było potwierdzać testamentem
■ w niepotwierdzonych znajdowały się jedynie fideikomisy