36149

Liryki lozańskie

I    Nazwa: z ocalałych po śmierci poety papierach zachowało się kilka wierszy z czasów, kiedy poeta był profesorem uniwersytetu w szwajcarskiej Lozannie, gdzie wykładał literaturę łacińską. Liryki powstawały w latach 1839-1840. Tym nieogłoszonym za życia Mickiewicza utworom - ze względu na wiele cech wspólnych, które posiadają wydawcy nadali wspólny tytuł „liryki lozańskie".

II    Cechy poezji.

-    cechują się prostotą i naturalnością.

-    dotykają problemów ludzkiego życia.

-    rozrachunek z przeszłością.

-    refleksje na temat przemijania i sensu istnienia.

-    nowatorstwo poetyki, zmianę stosunku poety do słowa, synteza słów.

-    krótkie, zwięzłe, wieloznaczne i skomplikowane utwory.

-    nieosobowe formy czasowników

-    rytmika i melodyjność

III    Snuć miłość

-    pierwsza część pokazuje czym jest miłość, jak się rodzi w człowieku (jak jedwabnik w swoim kokonie przędzie nić. tak miłość powinna rodzić się w ludzkim wnętrzu, lać jak wodę z źródła, czyli obdarowywać ją innych ludzi.)

-    miłość jest najbardziej potrzebna tam. gdzie panuje zło.

-    miłość jest sposobem dotarcia do drugiego człowieka.

-    droga ku Bogu prowadzi tylko przez miłość.

-    druga część wyrażą przekonanie o jej niezwykłej mocy jest ona jak

„moc przyrodzenia", naturalna, wrodzona, jest integralną częścią człowieczeństwa.

„moc żywiołów" potężna, niepokonana niczym siły przyrody „moc krzewienia" - posiada wręcz możliwości twórcze.

-miłość nie tylko czyni z nas ludzi, zbliża człowieka do nieba, upodabnia do aniołów, daje moc porównywalną z mocą Bożą.

IV    Nad wodą wielką i aysta

-    opis górskiego jeziora, tafla wody odbija od swoje powierzchni: skały, chmitry deszczowe, i błyskawicę, czyli otaczającą rzeczywistość, obraz jednak się zmienia, chmitry burzowe przechodzą a woda pozostaje dalej przejrzysta. Podmiot obserwuje widok, jednak zdaje sobie sprawę z tego. że widok jaki obserwuje wciąż będzie trwał, powtarzał się. ale jemu tue dane jest tam stać i być tego świadkiem.

-    utwór ponisza tematykę przemijania i nieuchronności ludzkiego życia.

-    trwałość i niezmienność natury (jezioro) przeciwstawiona jest ulotności i przemijalności ludzkiego życia.

-    człowiek nie ma wpływu na to co się wokół mego dzieje, może tylko wszystko wiertue odbijać (jak woda jeziora), i poddać się prawą, które nim rządzą jednak jego czas kiedyś przeminie (jego woda płynie w przeciwieństwie do wody z jeziora)

-    „Odbijanie" i odwzorowywanie można interpretować rówiueż w odniesieniu do roli artysty i jego poezji, poezji, która nie kreuje rzeczywistości, a jest jedynie zapisem tego. co ukazuje się oczom twórcy.

V    Polały się łzy

-    Polały się łzy me czyste, rzęsistef. . ./stanowią ramę kompozycyjną utworu - rozpoczynają go i kończą Ujmują w ten sposób trzy wersy odnoszące się do trzech etapów w życiu człowieka: jego dzieciństwa, młodości i wieku dojrzałego.

-dzieciństwo jest „sielskie" i „anielskie", czyli wspaniałe, beztroskie, pełne ciepła.

-młodość jest „górna i durna”, wiek ten pełen górnolotnych planów był bardzo naiwny, zastanawianie się nad swoim życiem, snucie niemożliwych do spełnienia marzeń, wszystko to było stratą czasu, i z góry skazane na niepowodzenie.

-    wiek dojrzały jest wiekiem „klęski", dominuje w nim gorzka świadomość poniesionych niepowodzeii, porażki, cierpienie, żal z powodu przemijania.

-    rozrachunek z własną przeszłością okazuje się dramatycznie bolesny, bohater płacze, ponieważ uświadomił sobie, że życie przemija i pełne jest niezrealizowanych planów.