28938

• na skutek reakcji feudalnej musiano zaniechać wielu projektowanych zmian

ABGB

1 Powstanie ABGB

•    rozpoczęcie prac nad skodyfikowaniem prawa cywilnej w II poi XVIII w. (oświecony absolutyzm, szkoła prawa natury)

•    cele polityczne: monarchia habsburska dążyła do unifikacji gospodarczej i politycznej

•    niecierpliwość wobec przedłużających się prac komisji - Franciszek nakazał wprowadzenie w życie przygotowanego projektu na ziemiach Galicji Zachodniej (III rozbiór Polski) -> Kodeks Cywilny Zachodniogalicyjski

•    Galicja jako „poligon doświadczalny”, na którym sprawdzano użyteczność projektowych kodeksów austriackich

•    ostatnie stadium pra kodyfikacyjnych - czołowa rola profesora prawa natury F. Zeillera

•    projekt zatwierdzony przez Franciszka Iw 1811 r.

•    uchylenie dotychczasowych praw cywilnych i unifikacja prawa cywilnego w krajach monarchii austriackiej

•    także na ziemiach polskich), w Wolnym Mieście Kraków; nie miał mocy obowiązującej na Węgrzech

•    różne modyfikacje (przełom XIX i XX w.) - trzy wielkie nowele w 1914-1916

•    ABGB jako źródło subsydiame w Rep. Federalnej Austrii

1 Charakterystyka ABGB

•    ok 1500 paragrafów

•    jasne i proste sformułowania, przejrzysty język

•    3 części - systematyka oparta na rzymskim trójpodziale

•    I księga - o prawie osobowym - prawo dot stanowiska osoby fizycznej i prawnej oraz prawo familijne osobowe

•    II księga - o prawie rzeczowym - o prawie majątkowym; przepisy zaliczane do prawa rzeczowego, zobowiązania, prawo spadkowe, małżeńskie prawo majątkowe

•    III część - o przepisach wspólnych dla praw osobowych i rzeczowych wspólne dla obu ksiąg

•    wpływ prawa natury i koncepcji kodyfikacyjnych wieku oświecenia

•    jasne, zwięzłe i kompletne, pozbawione kazuistyki

•    normy zgodne z wymogami rozumu natury ludzkiej

•    odrzucenie możliwości powoływania się na zwyczaj (chyba że bezpośrednie odesłanie z kodeksu(

•    w razie wątpliwości - „naturalne zasady prawne”

•    wpływ prawa rzymskiego

•    zasada powszechności i równości praw choć istniała jeszcze feudalna struktura społeczeństwa - pominięcie przepisów dot. praw szlachty i poddaństwa chłopów -znalazły się one poza kodeksem („ustawy polityczne”)

•    zasada powszechności i równości praw była więc fikcją aż do 1848 - zniesienie ustroju feudalnego nie pociągnęło za sobą potrzeby zmiany kodeksu, a jedynie uchylenie przepisów pozakodeksowych

•    stworzenie kodeksu„na wyrost”