29059

• Liberalizm - II poł. XIX w., początek XX- powszechne wprowadzenie do konstytucji zasady wolności sumienia i wyznania-> mierne skutki, nadal były prześladowania itp. a Wiek XX - realizacja założeń ideologii socjalistycznej, Rosja 1918 r.: nowa koncepcja wolności sumienia i wyznania (likwidacja przymusu religijnego istniejącego w Rosji carskiej, ograniczenie działalności związków wyznaniowych wyłącznie do spraw religii, pozbawienie ich dóbr nieruchomych i przywilejów. Wobec protestującego kleru stosowano represje. Wprowadzono rozdział kościoła i państwa, popierano ateizm, dyskryminowano wierzących.) Polska 1989 r. transformacje ustrojowe- wprowadzono rozwiązania prawne państw liberalno-demokratycznych^ akces do Rady Europy i podpisanie Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z 4.11.1950 r.

1 Kościół katolicki wobec zasady wolności sumienia i wyznania Chrześcijaństwo jest religią monoteistyczną i od początku głosiło wyłączność swojej wiary. Dopuszczało możliwość stosowania przymusu w sprawach religijnych (compelle intrare-zmuszaj wejść- Ew. Św. Łukasza). W cesarstwie rzymskim pogan i żydów pozbawiano praw cywilnych. W późniejszych wiekach św. Augustyn również uzasadniał stosowanie przymusu wobec heretyków, schizmatyków i apostatów, powołując się na fakt, iż „wolność przysługuje tylko prawdzie i gorsza jest śmierć duszy niż wolność błędu". Koncepcja ta miała wpływ aż do czasów współczesnych. W średniowieczu św. Tomasz z Akwinu również surowo traktował heretyków- postulował karę śmierci. Kontrreformacja pogłębiła nietolerancyjne stanowisko kościoła, czego wyrazem było powołanie najwyższego trybunału inkwizycyjnego Sacrum Officium (1542 r. papież Paweł III). Papież Innocenty X w bulli Zelo Domus Dei potępił postanowienia traktatu westfalskiego, gwarantujące protestantom ograniczone swobody religijne i uznał je za nieważne. Po rewolucji francuskiej papież Grzegorz XVI w encyklice Mirari vos wydanej w 1832 r. potępił idee liberalizu, z czym zgadzał się jego następca Pius IX w encyklice Quanta Cura. Do niej dołączony został słynny Syllabus zawierający wykaz błędnych i potępianych przez kościół zasad i koncepcji polityczno-ustrojowych. Zasadniczej zmiany w poglądzie kościoła dokonał dopiero Sobór Watykański II, który w 1965 r. przyjął Deklarację o Wolności Religijnej. Odtąd panowała szeroka wolność religijna, istniała możliwość pozostawania poza jakąkolwiek religią a wszyscy żyli długo i szczęśliwie.