moralne - początek XIX wieku; w XX wieku - dojście do kodeksów; Liga Narodów, ONZ. organizacje regionalne (OJA, OBWE, OPA)
ONZ - kodeksy zasad stosunków międzynarodowych [art. 2 Karty NZ]; 1970 - deklaracja zasad prawa międzynarodowego (rozwinięcie zasad; interpretacja i reinterpretacja)
OBWE - 1975 - Deklaracja Helsińska + 3 nowych zasad.
Różne deklaracje regionalne, karty, pakty, wstępy... Normy wyprzedzające polityczne - normy prawnomiędzynarodowe. Wspólna wola polityczna państw i wyraz kompromisu regulują działania zewnętrzne państw. także normy czynnościowe oceniające sposób postępowania patistw w stosunkach międzynarodowych. Maja charakter bardziej obligatoryjny w ramach określonego ststus quo politycznego i w ramach uzgodnionego systemu wartości Ich siła tkwi w stabilności orientacji politycznej podmiotów tworzących normy polityczne. Siła norm zależy także od sankcji politycznych - odmówienie poparcia na arenie międzynarodowej, potępienie kogoś w opinii międzynarodowej, redukcja kontaktów, rozwinięcie nieprzychylnej kampanii, redukcja stosunkó dyplomatycznych, sankcje ekonomiczne, redukcja dziedzin współpracy.
Dużo norm politycznych - tendencja do kodyfikacji i porządkowania w ramach przyjmowania zasad pokojowego współistnienia, demokratyzacji stosunków międzynarodowych. Kraje rozwijające się postulują kodeks korporacji przemysłowych (presja na małe państwa); rezolucje od 1974 roku; postulat aby ograniczyć presje.
Zmienność norm politycznych - zmiana stopnia zgdoności państw; jeśli akceptują najsilniejsi to kodeksy mają szansę przetrwania.
“Krzyk potrzebny jest tylko noworodkom. W brutalnych międzynarodoych stosunkach politycznych nic nie daje."
Sprzeczności i napięcia międzynarodowe - wpływ na normy, zmiana okoliczności, reintetpretacja norm. postulaty norm uzupełniających. Niektóre nie sąpodważane - te przeradzają się w normy prawnomiędzynarodowe.
prawnomiędzynarodowe - najważniejsze, stwarzają obligatoryjne zobowiązania, podstawa prawa międzynarodowego i sankcji o charakterze prawnomiędzynarodowym; najważniejszy stopień akceptacji przez podmioty międzynarodowe. Wyrastają na zasadzie świadomej akceptacji norm. wspólnym uzgodiuemem ich zapisu i unifikacji wartości dironionych przez normy.
Prawo międzynarodowe - zespół norm regulujący stsosunki między podmipotami międzynarodowymi (między państwami), uzgadniany prezez zbiorowość samą tworzącą normy adresowane do siebie, realizującą i kontrolującą realizację norm.
Normy prawnomiędzynarodowe wyrastają z procesu selekcji norm politycznych.; sa mniej liczne ale silniejsze od politycznych. Podział na: ♦normy międzynarodowego prawa publicznego (traktaty, dyplomatyczne, konsularne - między państwami); ♦normy międzynarodowego praw prywatnego - regulacje stsunków miedzy instytucjami prawa cywilnego; ♦międzynarodowe prawo gospodarcze (i finansowe).
W ramach obligatoryjnosci istnieją:
(-) normy koordynacyjne - regulują stosunki miedzy podmiotami;
(-) normy ius cogens - obowiązujące wszystkich;
(-) zasada pacta sunt servanda - zasada obowiązywania wywodząca się z Ościecenia; to co podpisane powinno być ptzestrzegane.