38219

szerokie definiowanie komnnikowania wywodzi się z tradycji cybernetyki. Inni autorzy, zwłaszcza socjolodzy ograniczają zakres pojęcia tylko do zjawisk porozumiewania się ludzi.

Intencjonalność komunikowania:

•    Większość definicji pomija ten problem, niektórzy jednak autorzy przyjmują, że wszelkie interpretacje symbolicznego materiału zasługują na miano komiuiikowania; np. Anderson określa komunikowanie jako dynamiczny proces, w którym człowiek świadomie lub nieświadomie oddziałuje na postrzeżenia innych ludzi. Inni natomiast tylko intencjonalne przekazywanie znaczeń uznają za komunikowanie (Ross).

•    Poznawanie za pomocą znaków jest właściwe tylko człowiekowi i tylko ono może zostać określone mianem komiuii kowania.

3. Skuteczność komunikowania

•    Cushman i Whiting stwierdzają, iż o „komunikowaniu mówimy wówczas, gdy informacja jest z powodzeniem przekazana od jednego uczestnika do drugiego". Czasami skuteczność bywa rozumiana szerzej, tzn. istnieje, bądź też powstaje, wspólnota psychiczna lub społeczna między nadawcą a odbiorcą. Adler podkreśla, że w procesie komunikowania uczestnicy stają się złączeni w pojęciach, uczuciach, sądach lub działaniach.

•    Powodzenie procesu komunikowania NIE MOŻE być utożsamiane z jego charakterem!

•    Nieuprawnione jest określanie wszelkiej reakcji odbiorcy mianem komunikatu (tzn. intencjonalnego przekazu), choćby ta reakcja wywoływała zmianę działania nadawcy. Sprzężenie zwrotne nie oznacza dwukierunkowego komunikowania.

Założenie dwukierunkowości transmisji zakłada w istocie dwa odrębne akty komunikowania, gdyż trudno przyjąć, iż są one jednoczesne. Jeśli tak, to nie ma podstaw, aby nie dopuścić możliwości ich czasowej separacji, co z kolei doprowadza do pojęcia jednokierunkowego komunikowania. Stanowisko to nie utożsamia jednokierunkowości przekazu z biernością odbiorcy, a przeciwnie -dopuszcza istnienie selektywnej recepcji przekazu oraz wpływu reakcji odbiorców na działanie nadawcy.

•    Każdy akt komunikowania zakłada staranie nadawcy przekazania pewnych treści, a tym samym, takie oddziaływanie na odbiorcę, aby te treści zrozumiał i zaakceptował; nie jest to jednak równoznaczne z intencją wpływu na jego opinie, postawy lub działania.

4. Komunikowanie jako termin podstawowy

Definicja Cooleya:

Przez komunikowanie rozumiemy mechanizm, dzięki któremu ludzkie stosunki mogą istnieć i rozwijać się, tj. wszystkie symbole umysłu, łącznie ze środkami przekazywania ich w przestrzeni i zachowania w czasie. Obejmuje ono wyraz twarzy, postawę i gestykulację, tony głosu, słowa, pismo, druk, koleje żelazne, telegrafy, telefony, oraz to, co jeszcze może być osiągnięciem w podboju przestrzeni i czasu.

Stopniowo pojęcie komunikowania stawało się coraz precyzyjniejsze, oddzielając środki transportu od środków komunikowania treści symbolicznych.