w obiegu - jest to zjawisko retencji Retencja:
-jeziorowa -gruntowa-pod ziemią
-zbiornikowa-sztuczny zbiornik zbudowany przez człowieka zatrzymuje nadmiar wody w okresie deszczu,zasila w czasie suchym
-lodowcowa-zatrymanie wody w postaci lodu w lodowcu -organiczna-w organizmach żywych Geneza wód podziemnych
1 Wody infiltracyjne- powstające dzięki onfiltracji wód opadowych wgląb litosfery
2. W. kondensacyjne-powst. W wyniku kondensacji pary wodnej z powietrza w,ypelniającego pory i szczeliny w skalach (klimat suchy, np. Afryka)
3. W. jmyeiulne-wydzielone z krzepnącej magmy
4 W. reliktowa-w. dawnych epok gelogicznych (resztki mórz, izolowane warstwą nieprzepuszcz.) Wody w strefie:
*aeracji(ponad zwierciadłem wody podziemnej)
-para w^odna -w. wsiąkowa (-w. kapilarna)
-woda związana -w. zawieszona * satura cj i(na wfodnienia)=WODONO SI EC -w. zaskórne(przypowierzcliniowre)
-w.gruntowe -w. wgłębne -w.glębinowe
Woda związana -podlega silom molekularnym,
kt. wiążą ją z ziarnami mineralnymi w skale wbrew silom ciężkości
*w. liigroskopijne-ziama mineralne adsorbują
z powietrza drobiny pary wodnej, kt.pokrywa ziarno warstwą grubości tysięcznej mikrona *wr Wonkowra-po osiągnięciu stanu max. nasiśkliw'ości liigioskopijnej trwa proces wiązania wody -powstaje druga warstewka -w. blonkowa
W. kapilarna - jej występowanie jest związane ze zjawiskiem wloskowatości(w kapilarach-wąskich rurkach zanurzonych w cieczy poziom wody podnosi się do pewnej wysokości i opada-jest to wroda kapilarna - występuje na granicy aeracji i saturacji
Powodem podnoszenia lub opadania kapilarnego
są siły spójności w wodzie i siły przylegania ze strony ciała stałego wrstosunku do wody NISZCZĄCA I TWÓRCZA DZIAŁALNOŚĆ LODOWCÓW I LĄDOLODÓW.
Lodowce - dzięki temu, że mają zdolność przesuwania się erodują podłoże.
Etapy powystawiania lodowca:
1 Śnieg. 2. Firn 3. Lód
Wokół pola finiow-ęgo (zlodowacony śnieg) w szczelinach skalnych zamarza woda, wskutek czego następuje silne wietrzenie mechaniczne skal. Odłamki skalne (głazy i rumosz skalny) spadają ze zboczy na pole firnowe i wgłębiają się w ciało lodowre. Materiał ten przemieszcza się wraz z ruchem lodowców. Przesuwający się jęzor lodowca niszczy skały i odrywa elementy podłoża niszcząc brzegi i dno doliny.
Wyrywanie i ścieranie skal przez lodowiec prowadzi do usuwania materiału skalnego i żłobienia terenu Proces ten nazywa się egzeracia
Lodowce górskie (tworzą doliny)mają kształt wydłużonych jęzorów'
Lądolody (lodowce kontynentalne)
Mogą zajmować obszar nawet kilkuset kilometrów kwadratowych.
Obiawrem erozyjnej działalności lodowców' są:
- rvsv lodowcowe na skalach po których on się przesuwał
- wwgłady - płaskie wyślizgane powierzcluiie skalne
- barańce (mulony) - kopulaste