41701

prawnego punktu widzenia, dopóki nie zostanie wykazane, że miał czy ma miejsce jakiś stan przeciwny (np. domniemanie niewinności).

3.    Domniemanie materialne - nakazuje uznawać za udowodniony jakiś fakt B. jeżeli w postępowaniu został należycie ustalony fakt A (np. domniemanie daty śmierci osób, które utraciły życie podczas grożącego im wspólnie niebezpieczeństwa).

4.    Domniemania dzieli się na:

a)    obalalne (wzruszalne, praesumptio iuris tantum) dopuszczające dowód przeciw domniemaniu;

b)    nieobalalne (niewzruszalne, praesumptio iuris ac de iure) - nie dopuszczające dowodu przeciw domniemaniu;

5.    Rola domniemań:

a)    ułatwiają przeprowadzenie postępowania w pewnych sprawach.

b)    ułatwiają sytuację procesową określonych podmiotów poprzez przerzucenie ciężaru dowodu na drugą stronę procesową, którą uważa się za silniejszą.

6.    Domniemania faktyczne (praesumptio facti) - wnioskowanie, w którym na tej podstawie, że ustalono jakieś fakty, wnioskuje się. że miały albo mają miejsce jakieś inne fakty.

1.5.    Źródła ustaleń

1.    Źródła informacji:

a)    zeznania świadków,

b)    przesłuchanie stron.

c)    opinie biegłych.

d) dokumenty.

e)    oględziny.

2.    Dowód osobowy - gdy źródłem informacji jest osoba.

3.    Dowód rzeczowy - gdy źródłem informacji jest rzecz.

4.    Świadek - osoba, która ma jakąkolwiek wiadomość o faktach istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Wiadomości te mogą pochodzić z własnych obserwacji świadka (świadek naoczny) albo z opowiadań osób uwikłanych w dane zdarzenie.

5.    To czy ktoś jest wiarygodnym informatorem w danej dziedzinie spraw, zależy od:

a)    czy ma należycie uzasadnioną wiedzę o faktach, o których informuję.

b) czy zechce rzetelnie o nich poinformować, a więc czy nie ma powodów, które by go skłaniały do zatajenia pewnych faktów i wypowiadania się wbrew żywionym przekonaniom.

6.    Biegły (rzeczoznawca) - taki informator, który ma specjalne wiadomości w danej dziedzinie i który na podstawie posiadanej wiedzy ogólnej potrafi wysnuć wnioski dotyczące poszczególnego przypadku.

7.    Oględziny - bezpośrednie zbadanie przez organ stosujący prawo:

a)    miejsca (wizja lokalna).

b)    osoby (obdiiccja),

c)    przedmiotu.

8.    Przeszukanie (rewizja) - często poprzedza oględziny, przeprowadzone po to, by uzyskać określone dowody.

1.6.    Zasady oceny dowodów

1.    Historycznie wykształcone, dwie podstawowe zasady oceny dowodów:

a)    zasada legalnej oceny dowodów.

b)    zasada swobodnej oceny dowodów.

2.    Zasada legalnej (formalnej) oceny dowodów - głosi, że dowody mają taką wartość w ustaleniu faktów, jaką wyznacza im prawo. Normy prawne zatem określają, jakie warunki muszą być spełnione, aby można było dany fakt uznać za ustalony (udowodniony).

3.    Zasada swobodnej oceny dowodów - zgodnie z nią organy stosujące prawo, rozważając wartość zgromadzonych dowodów, kierują się swoim przekonaniem, nieskrępowanym ustawowymi regułami. Wymaga jednak uzasadnienia swojej decyzji.

1.7.    Formy procesu

1.    W procesie stosowania prawa typu sądowego biorą udział:

a)    sąd.

b) strony - w procesie karnym: oskarżyciel i oskarżony; w procesie cywilnym: powód i pozwany.

2.    Dwie podstawowe formy postępowania procesowego:

a)    proces kontradyktoryjny,

b)    proces inkwizycyjny.

3.    Postępowanie kontradyktoryjne - proces toczy się w formie sporu stron przed bezstronnym sądem, a obie strony mają jednakowe prawo, by walczyć o korzystne dla siebie rozstrzygnięcie.

4.    Postępowanie inkwizycyjne - postępowanie jest prowadzone z urzędu przez sąd. To do niego należy badanie sprawy. Rola stron ogranicza się jedynie do przekazywania sądowi