42233

dwóch elementów - znaczonego i znaczącego, gdzie pierwszy to samo abstrakcyjne pojęcie, a drugi - jego akustyczna reprezentacja. Język w rozumieniu de Saussure'a funkcjonuje w oparciu o związki syntagmatyczne. istniejące pomiędzy elementami umieszczonymi

w konkretnej wypowiedzi i związki paradygmatyczne, istniejące na poziomie abstrakcyjnym.

Według Saussure'a jedynym i prawdziwym przedmiotem językoznawstwa był język rozpatrywany sam w sobie. Dokonał on rozróżnienia między językiem (langue) i mówieniem (parole). Język jest systemem znaków i reguł ich tworzenia, który nie może być wytworem pojedynczego człowieka, jest pewną abstrakcją, która urzeczywistnia się w indywidualnych aktach werbalnych (mówieniu). Zadaniem lingwistyki winno być precyzyjne oddzielenie systemu języka (langue) od konkretnej jednostkowej wypowiedzi (parole)._

a CHARLES PEIRCF. (szkoła logiczna) - Ch. Peirce zajmował się znakami, systemami _opisywania znaków._

Wszechstronny geniusz (... J za żyda nie znalazł wydawcy dla swego dwunastotomowego dzieła poświęconego pragmatyzmowi. Jest autorem słowa "pragmatyzm" i głównych koncepcji tego nurtu. [...]. Został jednym z twórców semiologii. Pozornie relatywistyczna zasada pragmatyzmu nie była tak odbierana przez Peirce'a, który nie miał w sobie nic z relatywisty. Definiował dobro jako "sumę wszystkich naszych działań, wynikających z naszego wyobrażenia o niej". W Pragmatyzmie rozszerzył to rozumowanie nawet na pojęcie Boga. Pisał, że "jeśli hipoteza Boga działa satysfakcjonująco w najszerszym sensie tego słowa to jest ona prawdziwa." Werzył. że nauka jest jedna i prawdziwa, i naukowcy stale się przybliżają do odkrycia praw uniwersalnych.

1 STRUKTURALIZM (Praska Szkoła Strukturalna. 1926-1948) - jest zamkniętą metodologią. Ogranicza badanie nad dziełem literackim do badania językowego.

Poszerzenie myślenia strukturalistycznego dochodzi po II. wojnie światowej. Powstają badania:

1    BADANIA STRUKTURALNO-SEMIOTYCZNE (do połowy lat 70-tych) - tworzy się cały system pojęć, konwencji, procesy historyczno-literackie - wszystko to, co badania badają, definiują.

„Wielka teoria" - postawa scjentystyczna (Karl Popper) odnosi się do badań postawy ob i ektywi stycznej i uniwersalnej:

a Obiektywizm zakładał ahistoiyczność (na wyniki badań nie wpływa moment historyczny,

w którym się znajdujemy).

b UNIWERSALIZM - wyniki badan mają charakter uniwersalny, powszechny, dają się zatem zastosować do badania każdego tekstu, przyniosą te same rezultaty.

2    TEORIA KOMUNIKACJI LITERACKIEJ (Okopicń-Sławińska, Głowiński, Balccrzan).

3    OŚRODEK TARTUSKI (Rosja) - badania Jurija Lotmana.

4    OŚRODEK PARYSKI - narratologiczne badania Rolanda Baithesa.

5 „WIELKA TEORIA” -    przez hermeneutykę    (i feministki) przekształca się w

POSTSTRUKTLRAL1ZM (myślenie pluralistyczne). Nic ma jednego języka, nic da się kultury ująć przy pomocy jednego systemu twierdzeń.

Postrukturalizm dzieli się m.in. na:

a intcrtckstualność - myślenie o dziele literackim w kategorii nawiązań do innych dzieł,

stylizacji,

b krytykę feministyczna - świadomość płciowa,

C dekonstrukcję - dzieło literackie pozbawione jest sensu, który nadajemy dziełu w trakcie lektury,

d estetykę recepcji - wszystko, co się dzieje, zależy od odbiorcy, e semiotykę - nic jest już tak bardzo skodowana, badająca na poziomie znaków.