Finanse publiczne i prawo finansowe - wykład 3 4 marca 2011
Zobowiązania wynikające z umów pożyczek, kredytów, wymagalnych zobowiązań wynikających z wyroków sądowych, decyzji administracyjnych.
Dług (suma zadłużenia państwa) * deficytowi (deficyt = wynik ujemny).
Tam, gdzie pojawia się deficyt, państwo :
1. albo intensyfikuje źródła dochodowe (lepiej ściąga podatki),
2. albo szukać kolejnych źródeł dochodu (podnoszenie podatków, nowe podatki, inne niż podatkowe źródła dochodu)
3. dopiero na końcu powinno być pożyczanie => tu pojawia się dług publiczny
Dług publiczny może spowodować zwiększenie deficytu, z powodu obsługi, realizacji długu.
[art. 72,73 uofp]
Deficyt stymuluje powstawanie długu, ale dług może powodować zwiększanie lub powstanie deficytu.
Są granice zadłużenia publicznego, określa je sama Konstytucja (duża ranga tego zjawiska). 216 ust.5 „Nie wolno zaciągać pożyczek lub udzielać gwarancji i poręczeń finansowych, w następstwie których państwowy dług publiczny przekroczy 3/5 wartości rocznego produktu krajowego brutto. Sposób obliczania wartości rocznego produktu krajowego brutto oraz państwowego długu publicznego określa ustawa."
Granice zadłużenia ustalane procentowo w relacji do długu publicznego.?
Ustawa o finansach publicznych nakazuje:
1. Stałe obserwowanie długu.
2. Postępowanie ostrożnościowe, dalej sanacyjne w przypadku, gdy dług przekracza określone granice.
Relacja 50%, jeżeli jest niższy niż tyle - to dług jest bezpieczny. Jeżeli przekroczy 50% to najpierw postępowanie ostrożnościowe się wprowadza, jeżeli to nie przynosi skutku - postępowanie sanacyjne. W takiej sytuacji państwo nie możne np. zwiększać deficytu na kolejne lata, musi modelować stronę wydatkową (np. zamraża kolejne inwestycje). Przy postępowaniu ostrożnościowym nie można zadłużać się dalej.
• FINANSE SAMORZĄDÓW TERYTORIALNYCH
Kwestia dochodowa = źródła dochodów finansów publicznych
Środki traktowane zbiorczo i dla budżetu państwa i dla budżetów samorządowych
Ustawa z 13.11.2003 o dochodach jednostek samorządu terytorialnego = źródła ich dochodów, pozwala na wyodrębnienie z dochodów publicznych dochodów przypadających samorządowi
2