5832

2

Siatkami centylowymi dla wcześniaków posługujemy się w taki sam sposób, jak normami dla dzieci urodzonych o czasie, to znaczy:

•wybieramy siatkę opracowaną dla danej płci i wieku, -na poziomej osi odszukujemy punkt odpowiadający wiekowi dziecka, -na osi pionowej zaznaczamy punkt odpowiadający wartości interesującej nas cechy (pomiarowi), -wyprowadzamy linie prostopadłe i odszukujemy punkt ich przecięcia.

Najczęściej punkt ten wypada na jednej z zaznaczonych linii. Przyjmuje się, że pasmo pomiędzy 25. a 75. linią centyla wyznacza tzw. wąską normę, znalazłam siatki centylowenatomiast pomiędzy 10. a 90. centylem - tzw. szeroką normę. Jeżeli wynik dziecka znajduje się poniżej 3 lub powyżej 97 centyla. jest niepokojący i wymaga konsultacji z lekarzem, szczególnie jeśli dziecko gwałtownie zmieniło pozycję centylową. Siatki centylowe mogą być niezwykle pożytecznym narzędziem śledzenia przebiegu wzrastania każdego dziecka w ciągu włełu lat. Nanosząc kolejne wyniki pomiarów jakiejś cechy, otrzymujemy indywidualną krzywą rozwoju. Dzięki temu możemy obserwować, czy nie zostało zahamowane tempo wzrostu, czy nie spadła nadmiernie waga. czy nie zostały zaburzone proporcje między wzrostem a wagą.

Ocena rozwoju psychoruchowego jest o wiele bardziej skomplikowana. Ani lekarze, ani poradniki nie są w pełni zgodne - zdarza się, że podany czas nabywania danej umiejętności przez dziecko różni się nawet o dwa miesiące pomiędzy poszczególnymi źródłami. Wiadomo też, że dzieci mają różne tempo rozwoju, często uzależnione genetycznie, a nie tylko środowiskowo. Nie należy dzieci porównywać między sobą. gdyż powoduje to tylko sporo stresów u rodziców, a już absolutnie nie powinno się porównywać wcześniaka do dziecka urodzonego o czasie, ponieważ jest on od początku narażony na uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego, a pierwsze miesiące życia spędza w bardzo niekorzystnych dla siebie warunkach życia.

Ze względu na to, że dzieci te są w grupie ryzyka, należy uważnie obserwować ich rozwój psychoruchowy i w razie potrzeby - stymulować lub rehabilitować. Także i w ocenie rozwoju psychoruchowego należy posługiwać się wiekiem skorygowanym dziecka (do mniej więcej 18 miesiąca życia), zaleca się też aby systematycznej oceny rozwoju dokonywać do 5, a nawet 8 roku życia. W grupie największego ryzyka znajdują się dzieci:

-o masie ciała poniżej 1500 g,

-urodzone pr?ed 32. tygodniem ciąży,

-poniżej 3 punktów w skali Apgar w 5 minucie życia,

-po przebytych w okresie noworodkowym krwawieniach dokomorowych i okołokomorowych,

-ze zmianami niedotlenieniowo-niedokrwiennymi w mózgu (leukomalacja)

-z odchyleniami neurologicznymi podczas badaó w okresie noworodkowym,

-po zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych,

-z hiperbilirubinemiąw okresie noworodkowym.

W rozpoznaniu zaburzeń niezwykle istotne są obserwacje rodziców, którzy wszystkie swoje obawy, wątpliwości i niepokoje związane z rozwojem pociechy powinni zgłaszać lekarzowi. Oczywiście nie należy na siłę doszukiwać się w dziecku nieprawidłowości, ałe jeśli dziecko: -często jest niespokojne, źle sypia, ciągle płacze,