6308

b)    Biblioterapia kliniczna - ma charakter psychoterapii, stosowana w celu uzyskania przez pacjenta wglądu w uczucia i doznania,

c) Biblioterapia instytucjonalna - polega na stosowaniu informacji o dolegliwościach chorego oraz jego relaksacji. Dominującym rodzajem literatury będzie tu belerystyka oraz literatura dydaktyczna.

Inny podział biblioterapii - dotyczący wyłącznie osób chorych - uwzględnia typową obsługę biblioteczną:

a)    biblioterapia właściwa — prowadzona w sposób systematyczny i przez odpowiednio przygotowanych fachowców,

b)    terapia zajęciowa z książką - polega na wykonywaniu przez chorych niektórych prac bibliotekarskich.

Wyróżnia się również:

-    biblioterapie podtrzymującą stosowaną wobec lżej chorego somatycznie,

-    biblioterapię aktywna pomagającą pacjentom z zaburzeniami emocjonalnymi i chorobami psychogennymi nabrać dystansu wobec trudności niesionych przez życie.

W. Szulc wymienia również biblioterapię wychowawczą (rozwojową), której podstawa jest ekspresja twórcza, samorealizacja oraz osiąganie dojrzałości emocjonalnej.

Biblioterapia jest stosowana najczęściej do celów rewalidacyjnych, resocjalizacyjnych, profilaktycznych i ogólnorozwojowych. U podstaw założenia o terapeutycznych właściwościach książki leży przekonanie, ze może ona zmienić rzeczywistość wychowawczą i wpłynąć na postępowanie człowieka. Jest to pierwszy i najważniejszy cel biblioterapii. Kolejne dotyczą zapewnienia wsparcia psychologicznego i duchowego, poprawę samopoczucia, pomoc w odzyskaniu wiaty w siebie, uzyskania wzorców postępowania oraz przełamywanie psychicznej izolacji czy kształtowanie nowych potrzeb. Biblioterapia nie ma na celu usuwania objawów chorobowych, ale koncentruje się przede wszystkim na tych obszarach jaźni, które pozostają poza schorzeniem i pozwala pacjentowi lepiej radzić sobie z niedomaganiem. Terapia przez czytanie powinna zachęcać jednostkę do prowadzenia aktywnego trybu życia oraz zmiany w postawach i zachowaniu, pomimo utrzymujących się symptomów choroby.

FUNKCJIE BIBLIOTERAPII:

E. Tomasik wymienia funkcję:

■    kompensacyjną, polegającą między innymi na przywracaniu jednostce utraconego sensu życia,

■    profilaktyczną, spełniającą swoją rolę poprzez zagospodarowanie wolnego czasu wartościową treścią.

J. Andrzejewska mówi o trzech podstawowych funkcjach biblioterapii są nimi:

" wychowawcza, która inspiruje do pewnego typu zachowań

■    utylitarna, pomagająca rozwiązywać niektóre praktyczne zadania życiowe,

" informacyjna, mająca na celu dostarczanie wiedzy o zdrowiu pacjenta.

Oprócz tego autorka wskazuje na inne funkcje:

■    funkcja kształcąca rozwija umiejętności werbalne i estetyczne

■    funkcja uwrażliwiająca ukazuje jednostce doznania płynące z jej wnętrza, jak i otoczenia. Ogromna wartość terapeutyczna posiada też funkcja

2