39461

który analizuje strukturę bytu, natomiast rozum praktyczny zajmuje się tylko bytem jako przedmiotem aktów intencjonalnych.

W świetle filozofii bytu jest przedmiotem (celem) najrozmaitszych intencyjnych aktów poznawczo-pożądawczych. Zgodnie z tradycją klasyczną Krąpiec odróżnia wartości:

♦    transcendentalne • aspekty bytu rozpatrywanego jako wartość, które utożsamiają się z samą bytowością

♦    kategorialne • jakości w ścisłym sensie, związane „z jakimiś wąskimi kategoriami bytu. a mianowicie wartości witalne, np. zdrowie, siła. wartości artystyczne, np. piękno, ład. i wartości moralne, np. sprawiedliwości, które nie są związane z każdym przedmiotem naszego poznania".

Kryteria wyboru wartości

Czy istnieje autorytatywna instancja udzielająca wiążącej odpowiedzi na pytanie, czym są i jakie wartości są chrześcija6skie? Kto tu jest bardziej kompeteitfny: człowiek wierzący czy niewierzący, religijnie zaangażowany czy religijnie obojętny? Od powstania nauk religiologicznych żywo dyskutowano problem, kto jest lepszym badaczem religii: badacz niewierzący, i w tym sensie „neutralny" i „obiektywny", czy też religijnie zaangażowany. Dzisiaj wiemy, że bezzałożeniowość w badaniach społecznych (i nie tylko tu) jest złudzeniem, zawsze bowiem istnieją jakieś prima principia wyjściowe.

Nieporozumieniem jest upraszczające i przesądzające cytowanie przy charakterystyce wartości chrześcijańskich głównie wypowiedzi osób chrześcijaństwu niechętnych lub WTęcz wrogich

Krytycy niejednokrotnie wskazywali na rozdźwięk między głoszonymi wartościami chrześcijańskimi a ich faktycznym praktykowaniem, również na to. że niezgodnie z ich naturą - wykorzystywano je niekiedy do realizowania (chrześcijańskich) antywattości. Naturalnie, nie wszystko, co zrosło się historycznie i kulturowo z chrześcijaństwem, mieści się w jego systemie wartości.

Byt a rzecz

Rzecz i byt są niewątpliwie realnie tym samym. W naszym poznaniu jednak kładziemy nieco mne akcenty poznawcze, gdy mówimy o czymś, że "bytuje", że "jest