9914

(art. 2 Konst RP jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej)

18.    LEX EST, QUOD POPULUS IUBET ATQUE CONSTITUIT - ustawą jest to, co lud stanowi i uchwala

19.    LEX INIUSTA NON EST LEX- ustawa niesłuszna nie jest ustawą

20.    LEX POSTERIOR DEROGAT LEGI PRIORI - ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą

(akt prawny wydany później uchyla akt wcześniejszy; reguła ta działa pod warunkiem, źe akt późniejszy ma moc prawną nie niższą niż akt wcześniejszy

21.    MAGNA NEGLEGENTIA CULPA EST: MAGNA CULPA DOLUS EST - wielkie niedbalstwo to jest culpa, wielka culpa to jest dolus - wina umyślna

22.    NEMO DAMNUM FACIT, NISI QUI ID FECIT, QUOD FACERE IUS NON HABET - nie czyni szkody nikt prócz tego, kto czyni to, czego czynić nie ma prawa

23.    NOVATIO EST PRIORIS DEBITI IN ALIAM OBLIGATIONEM, VEL CIVILEM VEL NATURALEM, TRANSFUSIO ATQUE TRANSLATIO, HOC EST, QUUM EX PRAECEDENT CAUSA ITA NOVA CONSTITUATUR, UT PRIOR PERIMATUR - nowacja jest przelaniem i przeniesieniem dawnego długu w inne zobowiązanie cywilne lub naturalne, to znaczy, gdy z poprzedniej podstawy prawnej tworzy się nową w ten sposób, że dawna gaśnie

(art. 506 § 1 k.c; zobowiązanie wygasa, jeśli w celu jego umorzenia dłużnik zobowiązuje się za zgodą wierzyciela spełnić to samo albo inne świadczenie, lecz z innej podstawy prawnej)

24.    NULLA PROMISSIO POTESTCONSISTERE, QUAE EX VOLUNTATE PROMITTENTIS STATUM CAPIT -nie może istnieć przyrzeczenie, które zależałoby od woli przyrzekającego

25.    NULLUS IDONEUSTESTIS IN RE SUAINTELLEGITUR- nikt nie może być świadkiem w swojej sprawie

26.    OBUGATIONUM SUBSANTIA NON IN EO CONSISTIT, UT ALIQUOD CORPUS NOSTRUM AUT SERN/ITUTEM NOSTRAM FACIAT, SED UT ALIUM NOBIS OBSTRINGAT AD DANDUM VEL FACIENDUM VEL PRAESTANDUM - istota zobowiązania nie polega na tym, aby jakąś rzecz albo służebność uczyni ć naszą, ale na tym aby zmusić kogoś innego do dania nam czegoś, albo do czynienia, albo do świadczenia

(353 § 1 k.c; zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może zażądać od dłużnika spełnienia świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie to spełnić)

27.0MNES EXCEPTIONES, QUAE REO COMPETUNT, FIDEIUSSORI QUOQUE, ETIAM INVITO REO, COMPETUNT - wszystkie zarzuty procesowe, jakie przysługują pozwanemu, przysługują i poręczycielowi - nawet wbrew woli pozwanego

(838 § 1 i 2 k.c poręczyciel może ponieść przeciwko wierzycielowi wszelkie zarzuty, które przysługują dłużnikowi, i zarzutów tych nie traci, chociażby dłużnik zrzekł się ich albo uznał roszczenie wierzyciela)

28. QUID LEGES SINE MORIBUS? - cóż znaczą ustawy bez obyczajów