100166

1. Apelacja

W procesie kognicyjnym dopuszczono kontrolę wyroków poprzez apelację (appelatio). Wnosiła ją strona niezadowolona z wyroku, czy to z powodu naruszenia prawa procesowego, czy też prawa materialnego. Terminy były początkowo krótkie : apelację ustną należało wnieść w dniu wydania wyroku, pisemną zaś początkowo w ciągu 2 lub 3 dni; Justynian wprowadził jednolity termin 10-dniowy.

Apelację składano w sądzie, który wydał wyrok w danej sprawie. Tai sąd decydował też wstępnie ojej przyjęciu lub odrzuceniu. To odrzucenie apelacji można było jednak zaskarżyć do sądu wyższego. Wniesiaiic apelacji zawieszało wykonanie wyroku. Przed sądan apelacyjnym toczyło się od nowa cale postępowanie. W razie nicstawiainictwa apelującego przegrywał on sprawę. W nowym postępowaniu było możliwe przeprowadzane dodatkowych dowodów oraz ugoda stron i cofnięcie apelacji. Jeżeli to nic nastąpiło, sąd apelacyjny wydawał wyrok. Początkowo nic było ogianiczaiia co do liczby możliwych apelacji. Obowiązywała jedynie zasada, że można odwoływać się do instancji bezpośrednio wyżej. W okresie poklasycznyin pojawiło się ograniczane do 2 apelacji w' danej sprawie. Dość skutecznym ograniczaiian były wy sokie koszty i kary nakładane na tych, którzy apelowali bezzasadnie.