20. WOLTER I DIDEROT
Wolter- jeden z największych autorytetów filozofii oświecenia w Europie . Stawia na rozwój społeczny ma znaczący wpływ rząd i religia, liistoria: dzieje techniki, sztuki, myśli naukowej; rzecznik absolutyzmu oświeconego, monarcha filozof, reformator, a.o. jedynie środkiem do celu - społeczeństwa opartego na podstawach prawach: burżuazyjne idee wolności i własności; trzeba dojść do tego bez rewolucji, przez reformy; równość ludzi tylko wobec prawo natury.; w sferze pańswta - prawna równość jest nieosiągalna, własność - swoboda bogacenia się i korzystania ze swego majątku; wolność powiązana z praworządnością; Burżuazyjny utylitaryzm - ideologia bogacenia się, ludzkie przywary są warunkiem pomyślności ogólnej; Tizeba, by pr. było zgodne z uprawnieniami ludzi, rozumne; postulat jedności pr., zniesienia cel wewnętrznych, obalenia ciężarów feudalnych,
Dionizy Diderot- nie podzielała wiary Woltera jakoby możliwe było uzyskanie powszechnego szczęścia i powszechnej sprawiedliwości pod patronatem oświeconych władców Sprawiedliwość - przestrzeganie zawartych układów, w różnych krajach mogą mieć różną treść; przestrzeganie prawa, przez monarchów; despotyzm polega na samym zakresie władzy a nie na jej złym używaniu; Reprezentacja narodu kontrolująca rząd i karząca złych władców - fundament sprawiedliwego państwa; bogacenie się jednostek prowadzi do szczęścia ogółu; prawo uciskanych ludów do rewolucji;