104259

Intuicja.

Nasza świadomość może być intuicją. Intuicja i umysł to dwie drogi poznania, choć położone na dwócli różnych biegunach. Intuicja jest stale w nas obecna. Bergson biologizuje intuicję, to instynkt uświadomiony (świadomy sam sobie).

Sztuka jako życie w ogóle - filozofia sztuki

Świadomość drzemie w instynkcie. Intuicja ma nam pomóc odkryć dziedzinę życia. Akt intuicyjny -charakteryzuje go krótkość, mignięcie. Intuicja ma wiele stopni, Bergson nie podaje jej definicji. W zasadzie jest to zdolność ujmowania rzeczywistości w jej „czystym trwaniu'’ czy szczególny rodzaj instynktu. Bergson porównuje działanie intuicji do procesu powstawania dzieła sztuki. Poznanie intuicyjne wzajemnie oddziałuje na poznanie umysłów.

Rozumienie toruje drogę intuicji. W pojęciach system się rozwija, natomiast w obrazach się skupie. Wiedzę intuicyjną przekazujemy przez obraz i metaforę, (dialektyka intuicji).

Program metafizyki:

1.    Filozofia musi wyjść od intuicji. Musimy się przeciwstawić pewnym schematom myślenia.

2.    Intuicja wprowadza nas w życie duchowe, bowiem jest pewnego rodzaju instynktem.

3.    Intuicja to nie jest natchnienie. Bergson nie chce negować myśli.

4.    Intuicja to naturalny sposób obcowania ze światem i należy posługiwać się nią świadomie.

5.    Przejście od trwania do intuicji kosmicznej.

Filozofia ma współodczuwać, jest aktem prostym, ma się zbliżać do życia. Powrót ducha do siebie samego. Zasada, która ma wymiar kosmologiczny. Filozofia Bergsona może się doskonalić. To ma być wysiłek zbiorowy. To droga do rozszerzenia naszego społeczeństwa.

Jak mamy dojść do filozofii?

Potrzebna jest przeróbka kategorii filozoficznych. Musimy wyjść poza podziały, poza pojęcia. Intuicyjne uchwycenie swojego „ja” mamy rozciągnąć na całość filozofii. Intuicja jest więcej warta niż systemy filozoficzne. Musimy oscylować między przyrodą a duchem.

Podział na teorię nauki (poznania) [materia, umysł] i metafizykę (teoria życia) [życie, intuicja]. Teoria życia bez teorii poznania może prowadzić do sztucznego symbolizmu. Analogicznie sama teoria poznania nie mówi jak rozszerzyć. Dopiero relacja tych dwóch dziedzin może w pełni odkryć naukę ducha.

Jak ująć jedność rzeczywistości?

Umysł ma prowadzić działanie dialektyczne. W intuicji nauka i metafizyka łączą się ze sobą. Systemem naukowym można przyznawać trwanie. Nauka i metafizyka dopełniają się. Jeżeli mamy tworzyć teorię, to umysł ma przewagę nad intuicją. Filozofia ma iść dalej niż umysł. Trzeba wniknąć w naukę. Obowiązkiem filozofa jest działanie naukowe. Bergson konstruuje tezy przeciwstawne pozytywizmowi. Filozofia ma wkraczać w sferę doświadczenia, aby budować wiedzę innego rodzaju. Metafizyka ma się posługiwać i intuicją i intelektem. Filozofia nie może przeczyć faktom.

Rzeczywistość ma charakter całościowy, jest czymś żywym. Wszechświat się rozwija jak życie na ziemi. Bergson sugeruje, że przyroda to coś twórczego, samorozwojowego. Wszecliświat trwa - pęd życiowy (elan vital - twórczy świat życia, świat mchu) ma wymiar komiczny. Pojęcia dotyczą przede wszystkim zjawisk materialnych. Ewolucja istot żywych.

Podsumowanie.

1.    Coś pośredniego między sztuką a filozofią (forma literacka).

2.    Pojęcia obrazowe.

3.    Filozofia może dać nam szczęście.