ale jej nie podlega, jest nauką wyższą. Wg Personalistów współcześnie nie ma filozofii przyrody, a zatem nie ma też metafizyki, ale refleksja filozoficzna - metafizyka tragiczna. Problem relacji między filozofią a naukami.
Pojęcia są naturalne wobec kwestii istnienia. Trudność metafizyki polega na tym, że można ująć byt tylko jednostronnie: albo jego istnienie albo jego istotę. Dlatego neotomizm rezygnuje z budowania systemu, który jest z konieczności historyczny. Filozofia jest związana z filozofem, który ją tworzy (o czym zapomniała wcześniejsza metafizyka). Niebezpieczne jest więc dążenie do pełnej abstrakcji (Hegel) i skupianie się na sobie (Kierkegaard).
Ograniczenia neo tom izmu.
- nie ma dowodu na to, że tylko ta filozofia pozwala uniknąć błędów filozofii nowożytnej (pragmatyzm -tę filozofię opłaca się wybrać);
- jest to filozofia chrześcijańsko otwarta;
- obecne są w niej pewne założenia: że umysł poznaje byt, że jesteśmy stworzeni do uprawiania metafizyki, że ludzka natura jest niezmienna;
- istnienie Boga jest dane z wiaiy (założenia te są przesłankami ocen innych filozofów).
Krytycy twierdzą, że neotomizm jest tak samo idealistyczny jak kartezjanizm - z myślenia wynika byt, a nawet myślenie jest dowodem na istnienie Boga. Kiytyka relacji neotomizmu do nauk. Neotomiści nie zauważyli, że pojęcia, któiymi posługuje się współczesne przyrodoznawstwo to nie są już pojęcia teologiczne.
Neotomizm zawiera kompromis z obecnością zła. Nie ma w niej miejsca dla wiary jako wiary, a nie środka do innych celów. Neotomizm poprzez akceptację aktualnego świata nie stymuluje go do zmiany, stawia w stagnacji.
Maritain - zadaniem neotomizmu jest rozwiązanie konkretnych życiowych społecznych problemów w myśli humanistyki integralnej. Sprzeciwia się redukcjonizmowi człowieka (spirytualistycznemu, kulturowemu, przyrodniczemu). Człowiek jako osoba wykracza poza świat
Zagrożenia: indywidualizm - gdy każdy dla siebie wyznacza sposoby i zasady postępowania, totalizm. Oba gubią osobowy cel człowieka. Tym celem jest Bóg, a nie bezpośrednio ukształtowanie państwa chrześcijańskiego.
Moiuiier był przeciwnikiem kapitalizmu do tego stopnia, że indywidualizm przerodził się w egoizm -alienacja narcyza. Człowiek traci z oczu innych. Rozważał warunki cywilizacji personałistycznej: pierwszy -być znaczy kochać - człowiek istnieje o tyle, o ile interesuje się drugim. Tygodnik Powszechny w latach 50-ych popierał te idee.