LOGKA ,Jan ma zaliczone trzy lata studiów" , „Jan nigdy nie studiował"
• relacja dopełniania się zdań (podprzeciwieństwa) zachodzi wtedy, gdy z negacji jednego z nich wynika logicznie drugie.
„Jeśli astrologia jest wiedzą tajemną to nie jest nauką" , „Nieprawda, że astrologia jest wiedzą tajemną a nie nauką"
Dopełnianie się logiczne jest szczególnym przypadkiem dopełniania się analitycznego.
przykład dopełniania się analitycznego (które nie jest dopełnianiem się logicznym): „Księgov/a nie jest panną" , „Księgowa to osoba stanu wolnego"
• relacja sprzeczności pomiędzy dwoma zdaniami zachodzi, gdy zarazem się one dopełniają i wykluczają: nie mogą być one zarazem prawdziwe lub fałszywe. Znaczenie potoczne terminu „sprzeczność" krzyżuje się z jego znaczeniem logicznym.
„Jeśli on wziął wolne, to jest chory" , „On wzieś zwolnienie, choć nie jest chory"
Sprzeczność logiczna jest szczególnym przypadkiem sprzeczności analitycznej.
przykład sprzeczności analitycznej (która nie jest sprzecznością logiczną):
„Robert jest jedynakiem" , „Rodzice Roberta mieli więcej niż dwoje dzieci'
• relacja niezależności pomiędzy dwoma zdaniami zachodzi, gdy nie zachodzi pomiędzy nimi żadna z poprzednich relacji (wynikanie, równoważność, wykluczanie się, dopełnianie się, sprzeczność); wartość logiczna tych zdań jest nieistotna.
„Dziśjest wtorek" , „Wszystkie koty są drapieżnikami"
Niezależność logiczna jest szczególnym przypadkiem niezależności analitycznej.
przykład niezależności analitycznej (która nie jest niezależnością logiczną):
„Jeśli istnieje zbiorowa podświadomość, to dziejami rządzą czynniki irracjonalne" , „Jeśli istnieje zbiorowa podśv/iadomość, to przejawia się ona w minach"