104815

5) Hadżdż - pielgrzymka do Mekki, do doliny Arafar i do Miny jest przypisana każdemu dorosłemu muzułmaninowi przynajmniej raz w życiu o ile stać go na to finansowo i zdrowotnie (mała - może być podjęta w dowolnym czasie, duża- odbywa się w ostatnim miesiącu roku księżycowego - wtedy pokazują to w wiadomościach; koiiczy się świętem „wielki bairam" obchodzonym w domu przez tych którzy nie wzięli w niej udziału, ofiarowaniem owcy, trwa 4 dni). Pielgrzymka ta uchodzi za spełnienie religijnego życia. Ci co byli jak ich stać to malują swoje domu jak nie to wywieszają specjalne płótna na znak że byli.

Do tych 5 filarów charydżyci i izmailici dodają dżihad, a u szyitów jednym z głównych obowiązków jest wiara w imamat.

Szariat - pierwotnie oznaczał drogę do wodopoju, dziś jest to droga która należy iść ale także kanoniczne prawo i religijne obowiązki. Szariat będąc całością przepisów Allalia odnoszących się do działali człowieka obejmuje całe życie religijne, społeczne i indywidualne i polityczne muzułmanów, reguluje też stosunki muzułmanów z bogiem, współobywatelami i wspólnotą Oprócz 5 ww. filarów islamu, szariat reguluje ponadto prawo dziedziczenia, prawo małżeńskie i rodzinne, prawo kanie, zachowanie muzułmanów wobec niewiernych, przepisy dotyczące pożywienia (zabronione jest spożywanie wieprzowiny, lub mięsa zwierzęcia, przy którego ubiciu nie wezwano imienia Allalia), ofiar, uboju, prawo procesowe itd. Uczony w prawie to mułła.

Małżeństwo jest obowiązkiem muzułmanów. Prawo zezwala muzułmaninowi na posiadanie 4 żon oraz dowolnej liczby konkubin. Wszystkie żony powinny być traktowane tak samo. Mężczyzna może rozwiązać małżeństwo bez uzasadniania przez proste oświadczenie rozwodowe (trzykrotne wypowiedzenie formuły), kobiety mogą ewentualnie otrzymać rozwód tylko na drodze procesowej. Przejście kobiety na islam rozwiązuje natychmiast jej wcześniejsze małżeństwo gdyż niemuzułmanin nie może mieć za żonę muzułmanki.

Meczet - zostały zbudowane dla uroczystego odprawienia modlitwy piątkowej, do personelu meczem zaliczają się

imam meczem - ma funkcje zwierzchnią w shiżbie bożej i prowadzi codzienne sałaty (modlitwy), nie jest to ani zawód ani ranga, każdy muzułmanin może przejąć funkcję kierownika modlitw, przeważnie jest to najbardziej uczony lub poważany członek gminy

kliatib - rzecznik jest przepowiadającym modlitwy i kaznodzieją w nabożeństwach piątkowych i

świątecznych w meczecie głównym. Wygłasza poprzedzające modlitwę kazanie,

muezzin - ogłasza wiernym pory modlitw z minaretów (wydziera się co niektórzy nazywają śpiewem)

shiżba

W meczecie zazwyczaj są fontanny do rytualnego oczyszczenia przed modlitwą centralnym pkt. jest milirab tzn. wyznacznik kierunku (al.-kibla) do Mekki w której stronę należy się modlić.

Koran, święta księga islamu. K. stanowi podstawę religii muzułmańskiej i zawiera wszystkie najważniejsze zasady doktrynalne islamu; wraz z sunną stanowi najważniejsze źródło prawa i teologu muzułmańskiej. K. był objawiany Mahometowi stopniowo za pośrednictwem anioła Gabriela w latach 610-632 Początkowo, jeszcze za życia Proroka, zapamiętywany i sporadycznie zapisywany na rozmaitych dostępnych materiałach (liście palmowe, kora, kości zwierząt), ale po jego śmierci zaistniała potrzeba utrwalenia tekstu świętej księgi. Ostateczna wersja K. powstała jednak dopiero w X w., a tekst, obecnie uznawany za kanoniczny, został opublikowany w Egipcie 1923.

K. składa się ze 114 rozdziałów, zw. surami (sura), z czego 90 to sury mekkańskie (okres mekkański jest ponadto dzielony na 3 podokresy), a 24 — medyńskie; sury dzielą się z kolei na ajaty (wersety), których wg różnych przeliczeń jest od 6204 do 6236. Każda sura ma swoją nazwę; prawie wszystkie sury (poza dziewięcioma) rozpoczynają się formułą basmali (bi-isnii Allahi ar Rahmani ar-Rahim ‘w imię Boga miłosiernego, litościwego ). K. został objawiony w klas. języku arabskim, identycznym z językiem poezji staroarabskiej i wspólnym dla wszystkich Arabów. Sury pierwszego okresu są z reguły krótsze i mają charakter bardziej natchniony i poet.. mówią gł. o problemach eschatologicznych i stosunku człowieka do Boga. natomiast medyńskie charakteryzują się większą długością i tematyką dotyczącą zagadnień państw, i prawniczych — wiąże się to ze zróżnicowanym charakterem działalności Mahometa w Mekce i Medynie Doktryna reL islamu zawaiia w K. obejmuje przede wszystkim wiarę w jedyność Boga (tauhid) i posłannictwo Mahometa (risala). a także w życie przyszłe, zmartwychwstanie, sąd ostateczny i nagrodę lub karę po śmierci. K. określa dogmaty islamu, przepisy dotyczące oddawania czci Bogu, przepisy obyczajowe waz przepisy prawne (elementy prawa rodzinnego, karnego, cywilnego i spadkowego). Obejmuje wiele elementów staroarabskich. które zostały przystosowane do praktyki nowej religii. a także liczne wątki starotestamentowe i mniej liczne ewangeliczne, przede wszystkim opowieści o prorokach, m in. Abrahamie (arab. Ibrahim). Mojżeszu (arab. Musa), Salomonie (arab. Sulajman) i Jezusie (arab. Isa

K jest uznawany przez muzułmanów za odwieczne słowo Boga wg teologii islamu ziemski K. jest odbiciem istniejącej w niebie Księgi Matki (U mm al-Kitab). Zgodnie z nią tekst świętej księgi islamu jest objawiony