106957

ekspresjonizm. uniwersalizm. W 1922 roku ukazują się „Dionizje”- tomik ten cechuje brak harmonii przejawiający się w leksyce, wersyfikacji i składni, to dramat gwałtownych wzruszeń oscylujących między pożądaniem a nienawiścią, fascynacja sztuka ekspresjonistów niemieckich. Dionizos jest tutaj przedstawiony jako bóg zachwytu, trwogi i dzikości, często pojawia się słowo krew i jego synonimy oraz określenia czerwiem. Powrót Do Europy przyniósł problematykę historiozoficzną, tok dyskursywny i akcenty patosu. Po tomie tato, cyklu wierszy ukazujących świat wewnętrznych niepokojów' i metafizycznego lęku, nastąpiło Inne Życie Tomik ten wydany w 1937 roku jest powrotem do kulturowości i malarskości Dominuje w nim zarówno tradycja barokowa (składnia meandryczna, metaforyka skomplikowana, fascynacja estetyczna tym. co dziwne i groźne, gra barw - czerń i zieleń -sensualizm, estetyka grozy i dziwności, Iwaszkiewiczowska koncepcja śmierci, cudowność, dialog pomiędzy rozpaczą a nadzieją) jak i klasyczna(stylistyka retoryczno- dyskursywna. operowanie motywami antycznymi, posługiwanie się językiem znaków kulturowych, charakter poezji apolińskiej, dylematy filozoficzne). Następuje łagodzenie dramtycznych akcentów i dystans wobec problematyki meta fizyczno - egzystencjalnej.

ANTONI SŁONIMSKI - Jego pierwsze utwory można podzielić na dwie grupy -parnasistowskie, o kunsztownej budowie, ograniczające się w swojej wymowie do tematu sztuki i problemu artysty (wiersze z tomów' Sonety i Harmonie ) oraz cksprcsjonistyczne. aktywistyczno-pacyfistyczne (w tomie Czarna Wiosna, skonfiskowanym ze względów cenzuralnych, a później we fragmentach przedrukowanym w następnych tomach). Wiersze dnigiego rodzaju (Jerzy Kwiatkowski nazywa je czarnymi dytyrambami) pisywał Słonimski do końca lat dwudziesty cli, a jednym z ostatnich byl osobno wydany poemat Oko za oko (1928). Inne tomy poetyckie wydane w latach dwudziestych przeniknięte są duchem stylizacji, w którym największą rolę odgrywa poezja romantyczna Tom Okno bez krat (1935) to wyraz załamania wielu optymistycznych przeświadczeń wierzącego w postęp racjonalisty. To poezji gorzka, wyraz rozczarowanie, zawodu i przeczucia zbliżającej się klęski.

o MARIA PAW.-JASN. - debiut 1922 tomem „Niebieskie migdały”, następnie „Różowa magia”, „Pocałunki”, „Dansing”, „Wachlarz” cechy: filozoficzna refleksja, myśl o przemijaniu, miłości i czasie, trzy antynomie bóg i świat, kobieta - mężczyzna, czlowiek-natura. Kwiatkowski wyróżnia 3 okresy w twórczości poetki: Okres 1: lata 1922-1927: kolorystyka, związki z impresjonizmem, traktowanie koloni jako funkcji światła, poetyka wdzięku - flirt, zabawa, kokieteria - żartobliwe widzenie świata, prozaizacja języka, ucodziennienie realiów, demokratyzacja ,ja” lirycznego, odpatetyzow^ranie literackich konwencji tutaj: podobieństwo do Skamandia, ważne jest zagadnienie miłości. W „Pocałunkach” gatunkiem najbardziej charakterystycznym jest miniatura (drobna forma zamknięta w ścisłe kanony wersyfikacyjne 4 wersy). Wiersze są tworzone z artyzmem - na początku zaskoczenie, zdziwienie a następnie refleksja i puenta. W tomie „Dancing” króluje żywioł muzyki, wszystkie elementy współgrają ze sobą, sfera wersyfikacyjno-metryczna jest podporządkowaną muzyczności, dynamizmowi, która to ma także sens filozoficzny (nie tylko zabawowy) - Nietsche. Schopenhauer Okres 2: 1928-1939 problematyka poetycko-filozoficzna, motyw lęku przed starością, zwiot ku irracjonalizmowi: spiiytualizm, magia, obsesja śmierci, motywy letargu i lunatyzmu oraz palingenezy, dialog z naturą, personifikacja natury, motywy botaniczne. Okres 3: 1940-1945 znika tematyka miłosna a jej miejsce zastępuje liistoria. Wojna jest jednym ze słów kluczy, dążenie do surowości poetyckiego kształtu. Historia podporządkow^fana naturze przedstawiona jako fragment dziejów biologicznego gatunku. Problem emigracji - poczucie osamotnienia, opuszczenia, tęsknota. Nadal dominuje miniatura.