107464

W każdym stosunku prawnym muszą wystąpić: te dwa podmioty. Aby podmiot mógł domagać

się określonych zachowań musi posiadać odpowiednie uprawnienia.

Uprawnienia - możliwość domagania się określonego zachowania, musi wynikać ze

stosunku prawnego łączącego podmiot uprawnienia z podmiotem obowiązku.

Zatem warunkiem istnienia prawa w znaczeniu podmiotowym jest istnienie uprawnień.

(-cchy prawa jadmifliflagiii

D Nie jest samodzielne, musi istnieć stosunek prawy

D Musza istnieć normy prawne regulujące powyższy stosunek.

D Podmiot wymagający określonego zachowania musi wykazać, że to uprawnienie mu przysługuje. Tylko w ramach istniejącego stosunku prawnego podmiot obowiązku jest zobowiązany do wymaganego zachowania (musi zachodzić relacja prawna).

□    Studenci jako podmiot uprawnienia mogą domagać się, aby wykładowca przyszedł na wykład i przekazywał wiedzę.

□    Wykładowca jako podmiot uprawnienia może domagać się tego, aby studenci nie przeszkadzali sobie wzajemnie.

Przykłady dotyczące kwestii uprawnienia:

□    Kontroler biletów musi wykazać się posiadaniem ważnej legitymacji, aby móc domagać się od pasażerów pojazdu okazania biletów do kontroli.

u Legitymacja studencka jest dowodem na to, że jesteśmy studentami Uniwersytetu Łódzkiego.

a Indeks dostarcza informacji, na którym kierunku studiujemy.

□    Karta okresowych osiągnięć jest dokumentem stwierdzającym uprawnienia do przystępowania do egzaminów/zaliczeń.

Podział praw podmiotowych:

1.    Kryterium dopuszczalności zmiany podmiotu (czy można komuś przekazać swoje uprawnienia?).

a.    Prawa podmiotowe zbywalne (przenaszalne) - można je przenosić.

b.    Prawa podmiotowe niezbywalne (nieprzenoszalne) - nie można ich przenosić.

Przykłady praw niezbywalnych:

□    Art. 254: „ Użytkowanie jest niezbywalne” - oznacza to, ze podmiot uprawniony do użytkowania nie może go przenieść, nie da się go także dziedziczyć. Uprawnienie wygasa wraz ze śmiercią podmiotu.

u Art. 300: „Służebności osobiste są niezbywalne” - np. służebność mieszkania.

□    Art. 912: „Prawo dożywocia jest niezbywalne”.

Przykładem prawa zbywalnego jest sprzedaż wierzytelności.

2.    Kryterium realizowanego interesu.

a.    Prawa majątkowe - relacja osób i rzeczy.

b.    Prawa osobiste (niemajątkowe) - prawa, które rzeczy nie dotyczą np. oclirona godności.

3.    Kryteriirm zależności od innych praw.

a. Prawa samoistne - nie są zależne.