107470

O Funkcją procedur jest to, iż postępowanie zgodnie z ich zaleceniami ułatwia wydawanie orzeczeń sądowych.

□ Sądy wydają orzeczenia w imieniu RP (formuła oficjalna wyroku rozpoczyna się słowami: „W imieniu RP...").

W zakresie orzecznictwa sądy są niezawisłe (administracyjnie natomiast podlegają ministerstwu sprawiedliwości). Dla zasady instancyjności charakterystyczne jest, że każda ze stron może zaskarżyć orzeczenie sądowe. Oznacza to konieczność istnienia drugiej instancji. S Sąd instancji I - jest zaskarżane jego orzeczenie.

S Sąd instancji II - do niego jest dane zaskarżenie kierowane.

Konstytucja ujmuje to w art. 176 - postępowanie sądowe jest co najmniej dwuinstancyjne. Podstawowe znaczenie ma zatem ustalenie, który sąd jest sądem I instancji.

0 Zasady regulujące instancyjność - właściwości:

*!• Właściwość rzeczowa - określa charakter spraw rozpatrywanych przez dane sądy. Sądy rejonowe rozpatmją wszystkie sprawy (arL 16 kodeksu postępowania cywilnego). W wyjątkowych sytuacjach sprawę rozpatruje jako sąd I instancji sąd okręgowy - dotyczy to spraw toczących się o wartość powyżej 75000 zł. Własność rzeczowa nie odpowiada jednak na pytanie do którego sądu należy się skierować.

•    Właściwość miejscowa - odpowiada na pytanie, który konkretnie sąd ma być sądem I instancji. Według tej właściwości ma być to sąd znajdujący się w miejscu zamieszkania pozwanego (powód idzie za sądem pozwanego).

Dla ustalenia właściwości miejscowej fundamentalne znaczenie ma pojęcie miejsca zamieszkania (nie jest to adres). Miejsce zamieszkania w rozumieniu prawnym jest to miejscowość, w której dana osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Miejsce zamieszkania charakteryzuje się występowaniem dwóch przesłanek:

>    Przebywanie - fizyczna obecność w danym miejscu.

>    Zamiar stałego pobytu - wymiar subiektywny.

Przesłanki te muszą wystąpić łącznie, by można było mówić o miejscu zamieszkania gdyż np. więźniowie przebywają aktualnie w więzieniach lecz w sposób wymuszony (czyli bez zamiaru stałego pobytu) - stąd też pozwy kierowane są do miejscowości, z której pochodzi dany więzień.

Siedziba osoby prawnej - miejscowość, w której znajduje się jej organ zarządzający. Np. Uniwersytet Łódzki w Łodzi. Pojęcie siedziby nabiera istotnego znaczenia np. w przypadku banków - mają one zazwyczaj wiele oddziałów na terenie całego kraju lecz ich siedziba znajduje się w jednym konkretnym miejscu.

Podsumowując - znając miejsce zamieszkania lub siedzibę wiemy, który sąd jest sądem I instancji z grupy sądów rejonowych lub okręgowych.

Sąd rejonowy jest zatem zawsze sądem pierwszej instancji natomiast sąd apelacyjny -zawsze drugiej. Sądy okręgowe mają bardziej złożoną strukturę. Art. 16 mówi, że sądy okręgowe dzieli się na wydziały:

•    Wydział cywilny i rodzinny od I instancji.

•    Wydział cywilny i rodzinny od II instancji.