108237

odpowiedniościach pomiędzy zjawiskami literackimi i pozaliterackimi, takimi jak: muzyka, malarstwo, filozofia, film, itd.

Cele:

•Ugruntowanie dotychczasowego poznania.

•Zbadanie historycznych procesów różnicowania i rozchodzenia się, zbieżności i ujednolicania zjawisk literackich, po to, aby mimo wszelkich różnic zbudować syntetyczny obraz literatury. Obraz ten odzwierciedlają kategorie całościowe, jak lit. narodowa, lit powszechna, lit. światowa.

Metody:

•Komparatystyka nie posługuje się tylko i wyłącznie metodą porównawczą. (Polimetodologizm) Wykorzystuje też metodą historyczno-genetyczną. (Badania typu genetycznego - zakorzenione w tradycji wpływologii, ale zmodyfikowane przez zabiegi badawcze o charakterze nowoczesnym. Są to badania, które kładą nacisk na obserwację powiązań, relacji między dziełami.

Teresa Kostkiewiczowa: W dzisiejszej komparatystyce współistnieją dwie koncepcje. W jednej z nich kładzie się nacisk na ujęcie histoiyczne, tzn. na poszukiwania płaszczyzny porównawczej dla faktów i zjawisk czasowo paralelnych, zaistniałych w tym samym momencie dziejowym. W drugiej postulowane jest ujęcie ponadczasowe, nie przywiązuje się wagi do tego, czy badane teksty powstały w tym samym momencie historycznym, ważna jest tylko ich jakość, istnienie elementów, które pozwalają je w sposób zasadny zestawić i porównać.)

• nie uwzględnia łańcuclia przyczynowo-skutkowego (paralelizmy między epokami, te same problemy w antyku, co teraz)

Kierunki badań:

1.    Badania empiryczne dotyczące oddziaływań i wzajemnych stosunków poszczególnych literatur, zjawisk. Międzynarodowa wymiana literacka, tzw. wpływologia, badanie wpływów między zjawiskami, wpływologia odarta z wartościowania uprawiana jedynie dla celów poznawczych. Badanie źródeł.

2.    Badania obejmujące pewne całości kulturowo literackie (dzieła wyrastające ze wspólnego podłoża kulturowego, mające wspólne źródło), w tym badanie związków genetycznych zachodzących pomiędzy poszczególnymi utworami lub grupami utworów; analiza zależności typologicznych.

3.    Historia idei, tj. badanie relacji między literaturami a ideami filozoficznymi, religijnymi, politycznymi, prądami uczuciowości.

4.    Analiza porównawcza utworów podobnych pod względem struktuiy lub funkcji, lecz nie połączonych bezpośrednimi związkami przyczynowymi. Analiza zjawisk oddalonych od siebie czasowo i przestrzennie.

5.    Badania nad podobieństwami i różnicami literatur i innych dziedzin sztuki, takich jak: malarstwo, muzyka, film, teatr.

6.    Badania nad translatologią, przekładami wszelkiego rodzaju.

7.    Badania nad intertekstualnością w komparatystyce. Intertekstualność jako zjawisko dające przyczynę i zasadność porównań.