101823

Do wieku VIII p.n e. nie zauważamy wyraźnych oznak, że malarstwo wazowe zacznie posługiwać się przedstawieniami figuralnymi. Rzemieślnicy w wiekach ciemnych nie pracowali dla elit pałacowych, ale dla posiadaczy ziemskich. Pracowali w glinie ograniczając się do wąskiego asortymentu motywów abstrakcyjnych wykonywanych w stylu geometrycznym.

W okresie wczesno geometrycznym w Attyce rozwinął się styl, którego przykładem jest amfora z cmentarzyska w Karani ej kos. Krzywizny brzuśca znajdują przeciwwagę we wklęsłościach wylewu. Motywy geometryczne wykonane są za pomocą pędzla doczepionego do cyrkla. Podkreślają strukturę naczynia i uwypuklają największą wydętość oraz górną część brzuśca.

W kolejnych stylach dominuje ornament linii łamanej, która zaczyna pokrywać cala powierzclmie naczyń. Licznie występuje meander.. Z Aten znamy amforę w stylu „ chylońskim”¹ o ponad półtora metrowej wysokości. Na brzuścu znajduje się scena figuralna pożegnania zmarłego- prothesis. Po obu stronach mar oraz poniżej nich umieszczono szereg osób ze wzniesionymi rękami. Postacie są bardzo zgeometryzowane- wydłużone partie nóg, mały trójkąt torsu i ręce załamane pod kątem. Przeważenie w pasie, głowa zbliżona do małego kwadratu ręce zaznaczone zaledwie kreską i ścisła powtarzalność nadaje scenie charakteru jeszcze jednego pasa dekoracji geometrycznej. Odmienny jest fragment na szyi naczynie pod wylewem , przedstawiający pasące się zwierzęta. Poza tym na ramionach, szyi i brzuścu biegną przedstawienia meandryczne. Dekoracja podporządkowana jest kształtowi naczynia, które wykonane jest zgodnie z systemem proporcji.

Drugim przykładem tego stylu jest krater z połowy VIII w p.n.e. zwany kraterem Malarza Hirsclifelda. Niższy, ale masywniejszy niż omówiona wyżej amfora. Ma również bogatszą dekorację figuralną. Posiada podobnie scenę prothesis, poniżej występują dwa pasy z przedstawieniami ludzkimi. Pierwszy przedstawia ek/orę- przewożenie zwłok i orszak pogrzebowy, drugi to szereg wojowników na rydwanach. Wszystkie postacie są zgeometryzowane.

Naczynia dipylońskie służyły jako pomnik nagrobny ustawiony ponad pochówkiem.

Kolejne przedstawienia figuralne to sceny walki, powtar zające się na ceramice , ale też na innych wyrobach np. fibulach. Występują sceny składowania ofiar, tańców, muzyki, korowodów, igrzysk i.t.p. Sceny nie muszą być powiązane z mitologią Mogą byś scenami rodzajowymi heroizującymi w metaforyczny sposób owych lokalnych arystokratów.

W kręgu halsztackim widzimy podobieństwo jeśli chodzi o odbębnianie się elit społecznych kontr olujących poszczególne terytoria i handel. Obserwowane jest przejście ze starszych królewskich czy kapłańskich ośrodków władzy późnej epoki brązu do struktur opartych na kontroli sprawowanej przez poszczególne rody. Wcześniejsze szlaki liandlowe ulegają zmianą. Nowe drogi do Europy Środkowej prowadzą przez Italię północną, co spowodowane jest aktywnością Etrusków. Na zachodzie szlaki handlowe biegną w^rzdluż ‘ Od nazwy Ateńskiej bramy miejskiej, poza którą rozciągał się cmentarz