110705

tworzenia własnej strategii rozwoju. Jednocześnie pozostawiono nie rozwiązaną kwestię obciążeń z przeszłości (tj. długoletnich kredytów na budowę mieszkań udzielonych spółdzielniom mieszkaniowym).

Dnia 11 kwietnia 1988 r. Rada Ministrów zatwierdziła dokument pod tytułem „Przebudowa organizacji I funkcji NBP i utworzenie sieci banków kredytowych" przygotowany przez NBP oraz wydała rozporządzenie o utworzeniu z dniem 1 maja 1988 r. dziewięciu banków depozytowo-kredytowych. Na tej podstawie rozpoczęto prace organizacyjne i legislacyjne, zmierzające do budowy nowego modelu bankowości polskiej.

Za główne    założenie reformy    bankowej    uznano stworzenie

dwupoziomowego systemu bankowego, charakterystycznego dla państw o rozwiniętej gospodarce rynkowej. Drugim istotnym elementem reformy było utworzenie dziewięciu banków komercyjnych na bazie 430 oddziałów operacyjnych NBP oraz zliberalizowanie warunków wejścia do sektora bankowego. Stworzone zostały szerokie możliwości zakładania banków w formie spółki akcyjnej, zarówno przez osoby fizyczne, jak I prawne, krajowe i zagraniczne. Usunięte zostały wszelkie ograniczenia podmiotowo-przedmiotowe, klienci uzyskali możliwość wyboru banku i prowadzenia rachunków jednocześnie w wielu bankach, a stosunki relacji klient-bank zastały oparte na umowach.

Banki komercyjne uzyskały samodzielność w zakresie kształtowania profilu swojej działalności, określania wielkości prowizji oraz odsetek od kredytów i pożyczek, a także we wszystkich sprawach związanych z ekonomiką i finansami banku. Istotnej zmianie uległy relacje banków z bankiem centralnym. Nowy układ stosunków, obejmujący przede wszystkim zagadnienia polityki pieniężnej i nadzoru bankowego, oparty został na wzorach bankowości zachodniej.

Ukoronowaniem prac związanych z reformą bankową było uchwalenie 31 stycznia 1989 roku dwóch ustaw: Prawo bankowe, Ustawa o NBP. Wśród zasadniczych zmian wprowadzonych przez nowe prawo należy wymienić:

1.    Określenie wymogów niezbędnych do powołania banku i otrzymania licencji na prowadzenie działalności bankowej, a w tym:

2.    Wielkości minimalnego kapitału założycielskiego,

3.    Kompetencji osób mających prowadzić bank,

4.    Zestawu i treści dokumentów (statut i regulaminy wewnętrzne, struktury organizacyjne, docelowy rynek, plan działania, prognozowane bilanse i rachunki wyników).

5.    Utworzenie nadzoru bankowego w ramach NBP i wyposażenie go w stosowne narzędzia kontroli (badanie sprawozdawczości banków, Inspekcja na miejscu, prawo do wydawania zaleceń itd.),

6.    Wprowadzenie zasad rachunkowości bankowej - Bankowego Planu Kont (BPK) przystosowanej do wymogów sprawozdawczości oraz do prowadzenia polityki pieniężnej. BPK zawiera dane mogące służyć do badania sytuacji finansowej, wypłacalności i płynności banków.

7.    Wprowadzenie podstaw do ustalania norm przezorności bankowej przez Prezesa NBP, na zasadzie delegacji i upoważnień ustawowych do wydawania zarządzeń obowiązujących banki. Do podstawowych norm, które są zobowiązane przestrzegać banki, należą następujące współczynniki:

a. Współczynnik wypłacalności - stanowi najbardziej syntetyczną miarę bezpieczeństwa banku - mierzy bowiem stopień pokrycia kapitałem pozycji obarczonych ryzykiem (aktywów i pozycji pozabilansowych). Przyjęto, że współczynnik nie powinien być niższy niż 8%. Ryzyko odzwierciedlają wagi obciążające w różny sposób poszczególne