110997

Podmiotowość narodu, strony wojujące 1 i powstańców.

Podmioty tc zaliczają się do podmiotów nietrwałych Nietrwały status tych podmiotów wynika z tego, że dążą do utworzenia państwa i jeżeli te działania zostaną zakończone sukcesem to te podmioty zwykle tworzą jednostkę geopolityczną (państwo).

Jeszcze w okresie I Wojny Światowej część państw uznawała prawa narodów do tworzenia własnych państw (np. Komitet Narodowy Polski, czechosłowacka Rada Narodowa). We współczesnym prawie międzynarodowym powszechnie uznaje się prawo narodów do samostanowienia. Włączone jest to jednak do generalnego prawa do secesji, ale w przypadku uzyskania pewnej samodzielności taki naród może dążyć do utworzenia państwa.

b)    Strona wojująca:

Uznanie za stronę wojującą - wykształciło się w I połowic XIX w. w okresie ruchów niepodległościowych w Ameryce i Europie - stosowanie tego uznania oznacza, iż mcii niepodległościowy, wojna domowa łub powstanie przekształca się z konfliktu o charakterze wewnętrznym w konflikt o charakterze międzynarodowym; konsekwencją takiego uznania jest nabycie przez grupę powstańczą praw i obowiązków państwa prowadzącego wojnę, poza tym rząd strony wojującej staje się odpowiedzialny za wydarzenia, które mają miejsce na terytorium podlegającemu jego władzy; uznające podmioty zobowiązane są zaś do zachowana neutralności. Uznanie za stronę wojującą zwykle związane jest z następującymi kryteriami, które taka strona powinna spełnić aby uzyskać uznanie międzynarodowe:

1)    obiektywne (prawne) - waiunki (jeśli choć jeden z nich nie jest spełniony, dochodzi do uznania przedwczesnego):

a)    powstańcy mają własny rząd i organizację wojskową;

b)    rząd ten kontroluje pewną część objętego wojną domową terytorium w sposób rzeczywisty;

c)    siły powstańcze prowadzą działania wojenne w sposób zorganizowany pod jednolitym dowództwem i przestrzegają przewidzianych przez prawo międzynarodowe sposobów ich prowadzenia:

2)    subiektywne (polityczne) - np. prawdopodobieństwo sukcesu powstańców, istnienie bezpośredniego własnego interesu;

W przypadku, jeżeli państwo decyduje się na uznanie za stronę wojującą, to takie państwo powinno zachować neutralność wobec stron uczestniczących w tym konflikcie.

Jeżeli nie są spełnione te wszystkie pizesłanki. można taką stronę uznać za powstańców.

Uznanie podmiotów nietrwałych ma charakter konstytutywny

c)    Powstańcy:

Uznanie za powstańców - instytucja z końca XIX w., pochodzenia amerykańskiego; grupa powstańcza nie jest upoważniona do uzyskania statusu strony wojującej, jeżeli:

-    walczy dopiero o stworzenie warunków do powołania własnych organów rządowych;

-    nie ma pod swą rzeczywistą władzą części terytorium;

- siły jej nie działają pod jednolitym dowództwem bądź nie przestr zegają obowiązujących sposobów prowadzenia wojny;

Konsekwencje prawne - uznanie za powstańców oznacza przede wszystkim, że nie są oni przez uznające państwo traktowani jako przestępcy (lub jako piraci); państwa trzecie nie mają tu obowiązku do zachowania neutralności: motywy uznania - uznanie takie może wynikać z chęci ochrony przez uznające państwo swych obywateli oraz interesów i może być zakwalifikowane jako uznanie częściowe.