W systemie rządów parlamentarnych- o obsadzeniu składu rządu i o dalszym bycie w tym składzie, decyduje poparcie/ lub jego brak od wyborców.
Wrogiem partii politycznych byl w Polsce np. marszałek Piłsudski; podobne poglądy miała też gen de Gaulle
- w niektórych konstytucjach tj w konstytucji Polski z 97’, Francji z 1792, Włoch, itd., pojawia się definicja pluralizmu politycznego, ale nie figunije ona de lacto, jako termin; formułowanie konstytucyjnych zakazów dot. tworzenia partii politycznych, które nawiązywałyby treścią swych programów do wartości sprzecznych z podstawami ustroju państwowego i wartościami obowiązującymi w tym państwie
- jawność finansowania partii politycznych= możliwość kontrolowania źródeł, z których partie polityczne pozyskują środki (w Polsce takie informacje widnieją np w Dzienniku Polskim/ Monitorze Polskim) - owa pewność finansowania, pozwala kontrolować, czy partia nie pozyskuje środków ze źródeł zakazanych (tj. z zagranicy, czy od osób anonimowych)
- przypisywanie partiom politycznym konkretnych ról- partie polityczne maja prawo do zgłaszania swych kandydatów; animują wybory
To, w jaki sposób w ordynacjach wyborczych ksztalhije się prawo wyborcze dla parlamentu?
-system dwupartyiny (dwubiegunowy)- na kształtowanie się go, wpływ wywiera przyjęta ordynacja (prawo) wyborcze
-ź członkowie obsadzani są na 1 mandat; przechodzą ci kandydaci, którzy dostali minimum 12,5% poparcie, a potem wyborcy wybierają z pośród nich już ścisłą czołówkę
Do I986r.- pojawiały się 2 zjawiska we Francji: prezydentem został socjalista, a scena polity czna francuska należała wówczas głównie do lewicy
Przy mówieniu o wyborach, pamiętać należy o takich zasadach, jak:
- zasada powszechności wyborów (deklarowana już od XVIII w.)
- każdy obywatel może wystąpić zarówno w charakterze wybierającego, jak i wybieranego
- równość wyborów (równość fonnalna- równe prawa wszystkich kandydatów i glosujących
równość materialna- każdy wybierający ma identyczny wpływ na obsadzanie mandatów)
- tajność wyborów (swoboda anonimowego oddania głosu)
- bezpośrednie wybory- glosujemy na osobę konkretną, która ma wykonywać urząd
- wybory pośrednie- glosujemy na elektorów, którzy dopiero potem glosują na konkretnego kandydata
- wybory proporcjonalne- oddajemy glos na listę i mandaty dzielone są pomiędzy poszczególnymi listami
- wybory większościowe- tj. obsadzanie jednoosobowego organu (np. prezydenta)