Problem biurokracji.
Biurokracja - system rządów, w którym zasadniczą rolę odgrywa administracyjny aparat urzędniczy
- Mills twierdził, że do elity duchowej nie należy zaliczać inteligencji, a zwłaszcza urzędników, których nazywał „robotnikami w białych kołnierzykach”. Inteligencja wykonuje pracę mniej odpowiedzialną, bezmyślną. Urzędy to apatia, nieróbstwo i nieproduktywność. Walkę z biurokracją i formalizmem powinna też prowadzić prasa i wiedza prawnicza.
- Natomiast Weber, pod wpływem poglądów Hegla mówił, że biurokrację należy aprobować, bo sprzyja ona racjonalnemu przestrzeganiu prawa.
- Z początkiem XX w. pojawia się też inne określenie biurokracji - to działalność administracyjna państwa, w której sprawy nie są rozstrzygane kolegialnie, lecz zależą od woli pojedynczego urzędnika. Biurokratyczne są takie urzędy, w których jedynym miejscem pracy osoby zatrudnionej jest dany urząd. Jest to forma sprawowania władzy, gdzie formalistyka jest bardzo rozwinięta.
Dwa poglądy na to jaki powinien być urzędnik:
Webera:
- anonimowy
- racjonalny (nie kieruje się uczuciami przy podejmowaniu decyzji)
- całkowicie podporządkowany zwierzchnikowi
- obojętny wobec sprawy, którą przedstawia mu petent
- zdolny do natychmiastowego wykonania poleceń zwierzchników przy dokładnym przestrzeganiu liteiy prawa
- rutyna jest zaletą urzędnika
- urzędnik swoje stanowisko powinien wyrażać w formie pisemnej
- inicjatywa ma wychodzić tylko ze strony petenta
- urzędowy ton w kontaktach z petentem
- ma być drobiazgowy, aby niczego nie przeoczyć
- nie powinien wygłaszać swych poglądów- ma być bezosobowy
Olszewski:
- źródłem deformacji życia społecznego jest oderwanie urzędników od społeczeństwa
- urzędnik powinien być wyczulony na aktualne problemy w społeczeństwie
- zadaniem naczelnym urzędnika jest rozwój cech indywidualnych
- musi brać udział w życiu politycznym
- niezależny
- odważny, żeby w razie potrzeby przeciwstawić się zwierzehnikowi
- nie jest ślepym wykonawcą litery prawa
- mają go interesować ideały społeczne
Dlatego Olszewski proponuje, żeby urzędy były honorowe.