111109

•    wygaśnięcia lub zawieszenia - nie są numerus c/ausus; taką przyczyną może być konflikt zbrojny, sukcesja lub zerwanie stosunków dyplomatycznych; art. 42 ust. 2 - Wygaśnięcie traktatu, jego wypowiedzenie lub wycofanie się jednej ze stron mogą mieć miejsce jedynie w wyniku zastosowania postanowień samego traktatu lub niniejszej konwencji. Tą samą regułę stosuje się także do zawieszenia działania traktatu. Może się to jednak odbywać na innych zasadach i wg innej procedury niż w KWPT. Na art. 42 ust. 2. powoływano się w orzecznictwie międzynarodowym, w tym w sprawie przed MTS między Węgrami a Czechosłowacją w 1997 r. o zaporę na Dunaju. MTS miał rozstrzygnąć obowiązywanie umowy węgiersko -czechosłowackiej z 1977 r. Przepis ten nie jest kontrowersyjny i można go uznać za element prawa zwyczajowego.

Strony tracą ten argument, jeśli dowiedziały się o naruszeniu traktatu (z art. 60. - 1. Istotne naruszenie traktatu dwustronnego przez jedna ze stron upoważnia drugą stronę do powołania tego naruszenia jako podstawy wygaśnięcia traktatu bądź zawieszenia jego działania w całości lub w części. 2. Istotne naruszenie traktatu wielostronnego przez jedną ze stron upoważnia: a) pozostałe strony, w ctodze jednomyślnego porozumienia, do zawieszenia działania tego traktatu w całości lub w części albo tez do spowodowania jego wygaśnięcia: (i) bądź w stosunkach między nimi a państwem winnym naruszenia, (ii) bądź między wszystkimi stronami; b) stronę szczególnie dotkniętą naruszeniem do powołania się na to naruszenie jako podstawę zawieszenia działania traktatu w całości lub w części w stosunkach między nie a państwem    winnym    naruszenia;

c) każdą stronę, inne niż winne naruszenia państwo, do powołania naruszenia jako podstawy zawieszenia działania traktatu w całości lub w części w stosunku do niej, jeżeli traktat jest tego rodzaju, że istotne naruszenie jego postanowień przez jedną stronę radykalnie zmienia sytuację każdej innej strony w odniesieniu do dalszego wypełniania jej obowiązków wynikających z traktatu. 3. W rozumieniu niniejszego artykułu istotne naruszenie traktatu polega na: a) nie przewidzianym w niniejszej konwencji odrzuceniu traktatu lub b) pogwałceniu postanowienia istotnego dla osiągnięcia przedmiotu i celu traktatu.4. Poprzednie ustępy nie uchylają żadnego postanowienia samego traktatu, mającego zastosowanie w wypadku jego naruszenia. 5. Ustępy 1-3 nie mają zastosowania do postanowień dotyczących ochrony osoby ludzkiej, zawartych w traktatach o charakterze humanitarnym, w szczególności do postanowień zakazujących stosowania wszelkiego rodzaju represaliów przeciwko osobom chronionym przez takie traktaty.) bądź nastąpiła zasadnicza zmiana okoliczności (art. 62. - 1. Zasadnicza zmiana okoliczności, jaka nastąpiła w stosunku do tych, które istniały w czasie zawarcia traktatu, i jaka nie była przewidziana przez strony, nie może być powołana jako podstawa wygaśnięcia lub wycofania się z traktatu, chyba że: a) istnienie tych okoliczności stanowiło istotną podstawę zgody stron na związanie się traktatem oraz b) wskutek tej zmiany radykalnie przekształci się zakres obowiązków pozostałych jeszcze do wykonania na podstawie traktatu. 2. Zasadnicza zmiana okoliczności nie może być powoływana jako podstawa do wygaśnięcia traktatu lub wycofania się z niego: a) jeżeli traktat ustanawia granicę lub b) jeżeli zasadnicza zmiana jest wynikiem naruszenia przez stronę, która się na nią powołuje, obowiązku wynikającego z traktatu bądź jakiegokolwiek innego międzynarodowego obowiązku wobec którejkolwiek innej strony traktatu. 3. Jeżeli na podstawie poprzednich ustępów strona może powołać się na zasadnicze zmianę okoliczności jako podstawę wygaśnięcia lub wycofania się z traktatu, może ona także powołać się na te zmianę jako na podstawę zawieszenia działania traktatu.) a on zgodził się z dalszym obowiązywaniem traktatu.

3. Dopuszczalność podzielności traktatów - przyczyny nieważności traktatu mają znaczenie dlatego czy można podzielić traktat czy nie. Uważa się, że w 3 przypadkach taka podzielność jest nie ważna (nie można wyłączać części traktatu, ale tylko całość) i są one zawarte w art. 51 - 53 tj. przymus wobec przedstawiciela państwa, przymus wobec państwa, naruszenie obowiązującej normy ius cogens. Są to przypadki nieważności bezwzględnej. Wszelkie inne okoliczności dopuszczają podzielność traktatu i jest to nieważność względna.

Warunki jakie należy spełnić, by odseparować nieważne postanowienia traktatu od pozostałych (art. 44 ust. 3):

•    postanowienia te muszą się dawać oddzielić od pozostałej części traktatu; nie mogą być nierozerwalnie związane z traktatem, w ten sposób, że traktat nie mógłby bez nich funkcjonować (nie mogą dotyczyć przedmiotu i celu traktatu)