113781

Różnice w definiowaniu agresji przez psychologów i spory wokół tego pojęcia sprowadzają się w zasadzie do tego, które z wymienionych kryteriów dominują w przyjmowanym określeniu.

2. Czynniki sytuacyjne wywołujące; wytwarzające agresję.

Agresję może spowodować każda nieprzyjemna lub przykra sytuacja, taka jak cierpienie, nuda itp. Spośród tych przykrych sytuacji głównym czynnikiem wywołującym agresję jest frustracja. Jeśli jednostka dążąca do jakiegoś celu zostanie powstrzymana, to wynikająca stąd frustracja zwiększ prawdopodobieństwo agresywnej reakcji. Nie znaczy to, że frustracja zawsze prowadzi do agresji ani że frustracja jest jedyną przyczyną agresji. Istnieją jeszcze inne czynniki, które mają wpływa na zachowanie agresywne. Mogą to być frustracje o podłożu ekonomicznym i społecznym. „Dopóki istnieją nie spełnione nadzieje, dopóty będzie istnieć agresja. Agresję można zredukować, jeśli odbierze się nadzieje - lub jeśli się je spełni.”

U małych dzieci samo oglądanie osoby zachowującej się agresywnie może wzmóc zachowanie agresywne ( potrafią one nie tylko naśladować lecz wymyślają nowe, twórcze formy agresji).

Można stwierdzić, że jako skutek czynności agresywnej powstaje szkoda, utrata cenionych społecznie wartości, cierpienie, ból. Jeżeli jednak spojrzymy na to zachowanie od strony sprawcy, a nie obiektu, to na podstawie ogólnej wiedzy dotyczącej mechanizmów zachowania można uważać, że czynności agresywne, podobnie jak inne czynności interpersonalne służą:

-    redukcji negatywnego napięcia emocjonalnego bądź uzyskaniu przyjemności;

-    zaspokojeniu potrzeb związanych zarówno z biologicznym funkcjonowaniem organizmu, jak też ukształtowanych w życiu społecznym jednostki;

-    realizacji zadań życiowych wynikających z pełnionej roli społecznej.

Tak więc ludzie zachowują się agresywnie wobec innych dlatego, że są rozłoszczeni, bądź dlatego, że zadawanie cierpienia i bólu sprawia im satysfakcję. Agresja „ w służbie potrzeb”, określana zwykle terminem agresji instrumentalnej, ma zazwyczaj bardziej złożoną strukturę niż „czysta” agresja. Wreszcie agresja interpersonalna pojawia się jako wyraz pełnionej przez jednostkę roli społecznej, które ze względu na