Śródziemnego i Bliski Wschód, ale także tak odległe obszary jak Afryka czy Azja. UE prowadzi operacje autonomiczne lub we współpracy z innymi organizacjami.
Traktat o Unii Europejskiej wskazuje w art.17 ust.2, że Unia może przeprowadzać misje humanitarne I ratunkowe, misje utrzymania pokoju oraz misje zbrojne zarządzania kryzysowego, w tym przywracania pokoju (tzw. misje petersberskie).
Traktat Uzboński (art.28b) zakłada rozszerzenie tego katalogu o działania rozbrojeniowe, misje doradztwa woskowego i wsparcia, misje zapobiegania konfliktom i misje zbrojne służące stabilizacji sytuacji po konfliktach. Określono w nim także, że operacje UE mogą służyć walce z terroryzmem oraz wspieraniu państw trzecich w zwalczaniu terroryzmu na ich terytoriach.
Chociaż ani geograficzny ani funkcjonalny podział pracy nie jest rozsądną opcją, w wielu kręgach obecnie akceptowany jest pogląd, że pewne formy operacji prowadzonych w oddalonych regionach, np. działania pokojowe w Afryce i na Bałkanach, powinny być firmowane przez UE, podczas gdy inne, jak obecnie prowadzone operacje w Afganistanie przeciwko Talibom, powinny podlegać NATO.
> Szczyt NATO w Waszyngtonie 23-25.04.1999r.- poruszono kwestie relacji NATO i UE. W wyniku tego szczytu wypracowano formułę współpracy NATO -UE zwaną „Berlin Plus": o Uznajemy postanowienia UE ws. posiadania zdolności do podejmowania
autonomicznych działań tak, by mogła podejmować decyzje i zatwierdzać działania wojskowe, w które Sojusz jako całość nie jest zaangażowany o W miarę narastania tego procesu, NATO i UE powinny położyć nacisk na wypracowanie skutecznych wzajemnych konsultacji, na współdziałanie i przejrzystość, za podstawę przyjmując dotychczasowe mechanizmy między NATO a UZE
o Gratulujemy, zarówno członkom UE jak i innym europejskim sojusznikom
zdecydowania w podejmowaniu działań niezbędnych dla umacniania ich zdolności obronnych, zwłaszcza nowych misji, przy jednoczesnym unikaniu zbędnego dublowania
o Najwyższą wagę przywiązujemy do zapewnienia możliwie najpełniejszego
zaangażowania europejskich sojuszników, nie należących do UE w podejmowanie przez Unię operacji reagowania kryzysowego, organizowanych w oparciu o dotychczasowe porozumienia konsultacyjne w ramach UZE. Dostrzegamy także zainteresowanie Kanady udziałem- na odpowiednich warunkach- w tego typu operacjach
o Postanowiliśmy, że prace nad decyzjami podjętymi w Berlinie w 1996r., w tym także nad koncepcjami użycia oddzielnych, ale nie oddzielonych zasobów i zdolności NATO w operacjach przeprowadzanych przez UZE, winny być kontynuowane.