114315

jeśli wybiega poza tę granicę i wydaje sąd tam gdzie rozum nie sięga, wtedy wpada w błąd

4. Afekty:

Wyodrębnił akty woli od postrzeżeń; wszystkie pozostałe akty świadomości, nie wyłączają afektów uznawał za przedstawienia, których są 2 rodzaje:

-    takie, które dusza odnosi do przeżyć zewnętrznych

-    takie, które dusza wywodzi z samej siebie => te noszą nazwę afektów są wywoływane przez przedmioty zewnętrzne, bezpośrednio zaś przez „siły życiowe”, wytwarzające różne afekty w zależności od temperamentu; przyznawał im pobudzanie duszy do działania

Psychologię afektów opracował w myśl swej analitycznej i mechanistycznej metody Reguły etyczne: panować nad afektami i utrzymywać je w granicach użyteczności

PODSTAWOWE REGUŁY KARTEZJAN1ZMU:

W metodologii: zasada badania metody przed badaniem rzeczy; kryterium jasności i wyraźności w poznaniu; metoda analityczna w matematyce; program powszedniej wiedzy racjonalnej, na wzór matematyki; metoda zasady fikcyjnego sceptycyzmu

W metafizyce: dualizm Boga i stworzenia; dualizm subst. myślącej i rozciągłej; nieograniczona wolność Boga i wolności woli ludzkiej

W filozofii przyrody: mechanistyczne pojmowanie materii, nie wyłączając organicznej, nie-atomistyczna teoria budowy materii

W teorii poznania: znalezienie pewności w samowiedzy; naturalistyczna forma idei; woluntarystyczna teoria sądu; teoria światła naturalnego jako teologiczne uzasadnienie wiedzy

Najbardziej znane i uważane za typowe dla Kartezjusza: jasność i wyraźność, program sprowadzenia wszelkiej wiedzy do typu matematycznego, zdobywanie wiedzy pewnej okólną drogą przez sceptycyzm, dualizm myśli i materii, mechanistyczne traktowanie ciał

2