115123

który zapoczątkował stosunki wspólnej własności (wspólnota pierwotna) - w wyniku czego wykształcił się podział społeczeństwa ze względu na rodzaj pracy I nierówności w podziale bogactwa. Wprowadzono gospodarkę indywidualną, co umożliwiło umocnienie własności prywatnej oraz przywłaszczanie sobie środków produkcji (ziemia). Nastąpił wówczas podział społeczeństwa na: eksploatatorów i eksploatowanych. Ci drudzy byli wyzyskiwani i w związku z tym wynikła groźba buntu, a dzięki temu powstało państwo jako wyższy stopień organizacji społeczeństwa. Zdaniem Engelsa państwo jest instytucją służącą do wyzyskiwania klasy niższej oraz organizacją terytorialną skupiającą różne rody (dotychczas organizacja rodowa oparta była o więzy krwi). Wykształciła się również grupa ludzi zawodowo zajmujących się rządzeniem, powstał aparat przymusu, państwo stało się organem panowania politycznego grupy społecznej, która panuje ekonomicznie. Engels odróżnia trzy typy powstawania państwa:

♦klasyczna forma - państwo ateńskie - powstało z przeciwieństw klasowych, rozwijających się wewnątrz społeczeństwa rodowo-pelmiennego.

♦państwo rzymskie - plebejusze (ludność napływowa) rośnie w siłę, ale nie ma żadnych przywilejów, które zarezerwowane są dla arystokracji rodowo-plemiennej, doprowadza to do rozkładu struktury rodowo-plemiennej i rewolucji plebejuszów.

♦plemiona germańskie na terytoriach imperium zachodnlorzymskiego -rozkładające się społeczeństwo niewolnicze - zaczynają tworzyć się feudalne stosunki społeczne, wojskowa demokracja plemion germańskich przeobraziła się w feudalną organizację państwową poprzez splot rozkładu germańskiego ustroju rodowo-plemiennego i niewolniczego ustroju rzymskiego imperium.

♦Słowianie i arabowie - rozwój od społeczeństwa rodowo-plemiennego do feudalnej organizacji państwowej z pominięciem ustroju niewolniczego.

Włodzimierz Uljanow (Lenin) 'Państwo, a rewolucja’ - rozwija twierdzenie Engelsa o powstaniu państwa na drodze rozwarstwienia społecznego. Wg niego państwo powstaje tam gdzie przeciwieństwa klasowe są nie do pogodzenia, marksistowska doktryna pochodzenia państwa, zniesienie przeciwieństw klasowych oznacza zniesienie państwa, a do tego potrzebne jest zniesienie klas społecznych, powstanie społeczeństwa bezklasowego.

3. Integracyjne metody powstania państwa.

- w drodze naturalnego rozwoju - Arystoteles „Polityka", celem narodu jest państwo, powolna ewolucja od rodziny do państwa (wspólnota doskonała), a samo państwo jest wytworem konieczności. „Człowiek z natury stworzony do życia w państwie”. Podstawową organizacją społeczną jest rodzina, w której występują różne związki międzyludzkie. Ojciec jest pierwowzorem władzy państwowej. Człowiek z natury jest istotą państwową, natomiast ktoś żyjący poza społeczeństwem i państwem jest na jakimś niewłaściwym i prymitywnym etapie rozwoju. W państwie występują trzy podstawowe czynniki władcze: obradujący, rządzący i sądzący. Polis jest organizacją suwerenną I wszechogarniającą