znaczących innych (zazwyczaj najbliższe otoczenie, rodzina). W jej procesie kształtuje się charakterystyczna dla danej kultury osobowość podstawowa, stanowiąca bazę dla kształtowania się zróżnicowanych osobowości jej przedstawicieli. Socjalizacja pierwotna przebiega w atmosferze nasyconej uczuciami (relacje łączące dziecko z rodzicami) co sprawia, że dziecko łatwiej utożsamia się z postawami rodziców i automatycznie przejmuje ich widzenie świata, wartości, wzory zachowań. Świat przedstawiany przez rodziców jest dla dziecka jedynym istniejącym, zostaje lepiej zinternalizowany niż światy doświadczane w procesie socjalizacji wtórnej. Końcową fazą socjalizacji pierwotnej jest pojawienie się w świadomości jednostki pojęcia uogólnionego innego czyli odkryciem ogólnospołecznych reguł zachowania i postępowania.
SOCJALIZACJA WTÓRNA - jednostka uczy się, jak poprawnie wchodzić i odgrywać rozmaite role społeczne. Człowiek styka się z różnymi światami społecznymi, ma możliwość interpretowania ich na rozmaite sposoby, lecz na jego wybór w dużej mierze wpływają wzorce zinternalizowane w wyniku socjalizacji pierwotnej. Treści przyjmowane w wyniku socjalizacji wtórnej są czasem przyjmowane, czasem odrzucane, a czasem modyfikowane i dopasowywane, czasem wypierają treści zinternalizowane w wyniku socjalizacji pierwotnej. Człowiek podejmuje decyzje, kto staje się dla niego znaczącym innym. W przeciwieństwie do s. pierwotnej nie musi mieć emocjonalnego charakteru, bardziej niż osoba liczy się rola społeczna jednostki. Czasem dąży się do zabarwienia emocjonalnego s. wtórnej w celu lepszego zintemalizowania jej treści na wzór s. pierwotnej
RESOCJALIZACJA - szczególną rolę odgrywa naśladowanie mechanizmów s. pierwotnej mających na celu dokonania przemiany w człowieku, zastąpienia dotychczasowych treści nowymi, przebudowa osobowości, zmiana tożsamości. Aby była skuteczna musi na wzór s. pierwotnej być dokonywana przez znaczących innych i powinna istnieć silna identyfikacja emocjonalna. Konieczna jest reinterpretacja biografii, doświadczeń jednostki aby dostrzec zależności między pewnymi zachowaniami