116791

>    Teoria materii

Drugim wielkim zagadnieniem Empedoklesa było: Dlaczego żywioły łączą się    i    rozłączają?    Zagadnienie

to było nowe. Pierwotnie wszystkie żywioły (pierwiastki) byty bezwładną masą    -    ich    przemiana

i odpowiednie mieszanie się jest zasługą dwóch sił, mianowicie: miłości i niezgody. Cztery żywioły poruszane przez dwie siły, to Emedoklejski obraz świata. Ustrój świata zależny jest od tego, która z sił w danej chwili ma przewagę. Od dominacji tych sił zależny jest obraz świata: ład, chaos. Widać tu pewne intuicje do wątków ewolucyjnych: rzeczy mniej doskonałe były przed bardziej doskonałymi.

>    Teoria postrzegania

Ciekawe są też myśli Empedoklesa dotyczące teorii postrzegania (poznawania):    według    niego    to,

co jest podobne zmierza do podobnego sobie i tylko podobne sobie poznaje. Wniosek: wszystkie żywioły muszą się znajdować we wzroku, bo inaczej nie można by wytłumaczyć, dlaczego cokolwiek poznajemy?

Empedokles był też psychologiem - stworzył naukę o temperamentach, np. jeśli    u    kogoś    z    ludzi    żywioły

są rozmieszczone zbyt rzadko, to jest on z natury mało zdolny, szybko się męczy, itd.

Empedokles, który miał temperament raczej uczonego przyrodnika niż metafizyka, pozostawił szereg cennych pomysłów z dziedziny chemii, biologii i psychologii fizjologicznej. Działanie filozofii Empedoklesa zostało przytłumione przez analogiczne, ale dojrzalsze doktryny Anaksagorasa i zwłaszcza atomistów. Jednakże oddziałał na sycylijską szkołę lekarzy i na niektórych uczonych pitagorejczyków.

W końcu utracił łaski tłumów i umarł na wygnaniu w Peloponezie. Po śmierci stał się postacią legendarną.