116877

4.112    Celem filozofii jest logiczne rozjaśnianie myśli. Filozofia nie jest teorią, lecz pewną działalnością. Dzieło filozoficzne składa się zasadniczo z objaśnień. Wynikiem filozofii nie są "tezy filozoficzne", lecz jasność tez.

Myśli skądinąd mętne i niewyraźne filozofia winna rozjaśniać i ostro odgraniczać.

4.1121    Psychologia nie jest bardziej pokrewna filozofii niż jakakolwiek inna nauka przyrodnicza.

Teoria poznania jest filozofią psychologii.

Czyż moje studium symboliki nie odpowiada studium procesów myślowych, które filozofowie uważali za tak istotne dla filozofii logiki? Ale wikłali się przeważnie w nieistotne dociekania psychologiczne, a analogiczne niebezpieczeństwo pojawia się też przy mojej metodzie.

4.1122    Teoria Darwina ma nie więcej wspólnego z filozofią niż jakakolwiek inna hipoteza przyrodnicza.

4.113    Filozofia ogranicza dziedzinę sporów przyrodoznawstwa.

4.114    Filozofia winna wytyczać granice tego, co się da pomyśleć, a tym samym tego, co się pomyśleć nie da. Winna ona ograniczać od wewnątrz to, co się nie da pomyśleć, przez to, co się pomyśleć daje.

4.115    Przedstawiając jasno to, co wypowiadalne, wskaże to, co niewypowiadalne.

4.116    Cokolwiek da się w ogóle pomyśleć, da się jasno pomyśleć. Cokolwiek da się wypowiedzieć, da się jasno wypowiedzieć.

Źródło: Ludwig Wittgenstein, Tractatus logico-philosophicus, tłum. B. Wolniewicz, Warszawa 1970