117132

drugi typ w ogólnym rozumieniu można uznać za konflikt interpersonalny. Charakterystyczne dla konfliktowego układu powiązań jest to, że odbiorca negatywnego wpływu skłania się do wywierania wpływu szkodliwego dla partnera. Uczestnicy rewanżują się sobie negatywnymi oddziaływaniami, których wymianę, raz rozpoczętą trudno zakończyć. Wzajemne oddziaływania stwarzają zagrożenie dla interesów i wymagają podjęcia działania w ich obronie.

Kolejną cechą konfliktu jest jego rozciągłość w czasie, jego swoista dynamika. Są to doraźne zmiany zachodzące w uczestnikach interakcji, które można określić jako zdarzenia konfliktowe.

Dynamika konfliktu interpersonalnego.

Ogólnie przyjmuje się, że istnieją trzy fazy w procesie konfliktu:

•    Faza początkowa

•    Faza środkowa

•    Faza końcowa

Początek konfliktu stanowi moment przejścia od interakcji pozytywnych do uświadomienia sobie zmiany jakości wpływów oraz określenia ich jako konfliktowych, a więc przynajmniej jeden z uczestników interakcji spostrzega, iż jego sytuacja zmieniła się na niekorzyść, a przyczyny tej sytuacji upatruje w drugim uczestniku.

Akcentuje się tu świadomościowy aspekt zaistnienie konfliktu- podmiot musi mieć poczucie bycia w konflikcie, aby można było o konflikcie interpersonalnym orzec.

Wg Petersona istnieją cztery rodzaje zdarzeń bezpośrednio wywołujących konflikt:

•    Wyrażenie krytyki- jeden z uczestników wypowiada krytyczną uwagę lub podejmuje jakieś działanie, powodując poczucie skrzywdzenia lub niesprawiedliwości u partnera.

•    Stawianie we uprawnionych żądań

•    Odmowa spełnienia żądań

•    Kumulacja przykrości- niekorzystne oddziaływania partnera mogą być przez jakiś czas ignorowane, lecz przy kolejnym ich powtórzeniu przekroczą granicę tolerancji i wystąpi konflikt między partnerami.

Ważnym aspektem określania początkowej fazy konfliktu jest ustalenie sprawcy, czyli osoby inicjującej konflikt.

Na ogół konflikt powstaje, gdy dana osoba - sprawca podejmuje działania własne, których realizacja zmienia na niekorzyść sytuację innych uczestników ( osoby poszkodowane) lub dana osoba, będąca poszkodowaną i sprawcą zarazem, uświadamia sobie, że jej sytuacja w

2