najwyżej zorganizowane zbiorowe podmioty uczestnictwo państwa w SM można uznać za pierwotne suwerenne organizacje teryt-polit przedmiot aktywności mnar w zasadzie nieogr
b. rozmaite formy uczestnictwa p. w sm, zdolność p. do działania zależy od:
a) potencjału - stratyfikacja p.:
• mocarstwa uniwersalne USA
• m sektorowe Japonia (gosp)
• m regionalne Francja
• p. zdolne do efektywnego działania w skali lokalnej Polska
b) aktywność mnar zależy od skali uznania p. pizez inne
c) od przyjętych zobowiązań prawnomiędzynarodowych bo te ograniczają zdolność działania
d) faktyczny zakres autonomii i swobody p.
e) zakres nawiązanych stos dypl (uznanie to jedno a stosunki dyplomatyczne mają swą dynamikę)
- podmioty pozap. Tylko uzupełniają, a nie zastępują p., korzystają z pomocy p.
- często, bez ich zgody milczącej lub wyraźnej działalność nie-p. byłaby co najmniej b. utrudniona; uczestnicy pozap. Działają w ramach stosunków prawnych i rzeczowych stworzonych przez p. - tzw. decentralizacja sm
narody - mniejszy udział, tylko przejściowy: gdy walczą o p., np.
OWP, SWAPO, Sajudis, POLISARIO
• mogą mieć stosunki z innymi usm, ale ranga niższa od stos mi ędzypa ństwowy ch
• wchodzą w skład związków p., ale nie jako pełni członkowie - np. OWP miała status obserwatora przy ONZ
• to trwałe związki p. lub / i osób fiz i ich organizacji pochodzących z różnych krajów; org a ruch - org bardziej zinstytucjonalizowana
• om - międzyrządowe (z reguły powołane przez umowę międzynar) i pozarządowe (międzyspołęczne - członkami nie są p., z reg na podst prawa o stowarzyszeniach państwa-hospitata); mają stałe organy;
• ruchy mnar - związki międzyspoł (np. pokojowe) lub międzyrządowe (ruch p. niezangaż)
a) podział: zakres i przedmiot członkowstwa:
1) powszechne / ponadregionalne członkostwo, cele ogólne:
• org międzyrządowe ONZ
• org pozarządowe np. międzynarodówki partii polit
2) członkostwo powszech / ponadreg, cele ograniczone
• org międzyrządowe (=funkcjonalne): np. agendy wyspecjalizowane ONZ-WHO, ILO, IMF
• pozarządowe, np. org ruchów krajowych - kobiecych, religijnych, studenckich, sportowych: Światowa Federacja Studentów Chrześcijańskich, Ekumeniczna Rada Kościołów
• ruchy międzynarodowe np. ruch p. niezaangażowanych, Grupa 77
3) ograniczone członkostwo, ogólne cele:
• org mnar - org regionalne, np. LPA, UE
• org pozarządowe - Unia Demokratów Pacyfiku, Liga Afryk Partii Demokr-Socjalist
• ruchy mnar - Konferencja Islamska (bada to, co akurat ją zainteresuje bo nie ma jasnych celów)
4) ograniczone członk, ogr cele
2