• Identyfikacja ryzyka - polega na tym, że mamy odkryć wszystkie źródła niebezpieczeństwa, zagrażające projektowi, jest wiele metod,
o Panele dyskusyjne
o Metody heurystyczne
0 Check list - ma mocne i słabe strony:
* Jest prosta i szybka
* Projekty są unikatowe i na liście mogą nie znaleźć się najważniejsze zagrożenia
• Ocena ryzyka. - które z rodzajów ryzyka uważa się za najistotniejsze
• Klasyfikacja ryzyka - ubranie ryzyka w liczby, różnymi metodami, w zależności od wielu czynników
o Jaki projekt? o Jaka faza projektu? o Co jest przedmiotem?
• Planowanie reakcji na ryzyko - opracowanie i podanie sposobów reagowania na ryzyko, typów reakcji jest bardzo wiele:
s Nic nie robić s Ubezpieczyć
s Podział ryzyka pomiędzy uczestników projektu poprzez umowy
■ Jak się analizuje ryzyko i co, za co odpowiada?
■ Za dany rodzaj ryzyka powinien odpowiadać ten uczestnik projektu, który jest w stanie jak najlepiej nim zarządzać
s Tworzenie rezerw s Zaniechanie działalności o Każdy sposób reakcji ma swój koszt
S Pełne zabezpieczenie może spowodować ryzyko wtórne Np. ochrona nowego płaszcza poprzez dojazd samochodem na uczelnię (po śliskiej drodze)
• Kontrola I Monitoring ryzyka
• Metody zależą od tego, na jakim etapie życia projektu inwestycyjnego jesteśmy
0 Etap wstępnej oceny - metody heurystyczne 0 Etap finansowej analizy - ryzyko można mierzyć stosując metody statystyczne: miary rozproszenia, wariancja, odchylenie standardowe, współczynnik zmienności, semiwariancja, semiodchylenie.
• Pośrednio uwzględniające ryzyko:
0 Analiza wrażliwości - analiza typu, co gdyby, „What if", polega na zidentyfikowaniu parametrów projektu, na których zmianę projekt jest najbardziej wrażliwy.
■ Zmiana, którego z trzech jakichś tam parametrów powoduje największą zmianę NPV i IRR?
■ Jaka jest dopuszczalna zmiana danego parametru, przy którym poziomie projekt jest jeszcze efektywny?
S Jeśli chcemy zbadać jakiś parametr to wszystkie inne zostawiamy na poziomie bazowym Q to jest nieprawdziwe, bo inne parametry też się zmieniają
* Metoda Monte Carlo
0 Analiza scenariuszy - robimy scenariusz badanego zjawiska, jakie stany mogą być. Takich scenariuszy możemy stworzyć kilka. s Pesymistyczny s Optymistyczny
* Najbardziej prawdopodobny
0 Analiza drzew decyzyjnych - pozwala na ustrukturyzowanie problemu decyzyjnego poprzez nakreślenie wszystkich możliwych do zrealizowania alternatywnych działań menedżerskich uzależnionych od innych bieżących warunków otoczenia.
• Bezpośrednio uwzględniające ryzyko:
2