Teoria pierwsza - Freud
Freud twierdzi, że pierwotnym wyznacznikiem kobiecości lub męskości jest stwierdzenie obecności lub braku penisa. Uważa, że na poziomie nieświadomości chłopiec konkuruje z ojcem o uczucie matki, a później rezygnuje z tego uczucia z lęku przed ojcem. Z kolei dziewczynka uważa podświadomie, że obecność penisa jest wyznacznikiem wyższej pozycji społecznej.
Zarzuty wobec teorii Freuda:
- zbyt duże znaczenie fizyczności
- uznanie organów żeńskich za brak organów męskich (co nie jest prawdą; równie dobrze można by rzec, że penis jest nieobecnością pochwy)
- często to matka, a nie ojciec jest siłą dyscyplinującą w rodzinie
- zbyt wczesne uplasowanie okresu kształtowania się tożsamości kulturowej (we wczesnym dzieciństwie)
Teoria druga - Chodorow
Przypisuje większe znaczenie w kształtowaniu tożsamości matce niż ojcu.
Przed dzieckiem stoi zadanie uniezależnienia się od matki. Dziewczynka nie zrywa z matką silnie, przez co uczy się łączyć swoją tożsamość z tożsamością innych (np. męża), co prowadzi do większej empatii i wrażliwości u kobiet niż u mężczyzn. Z kolei chłopcy radykalnie odrzucają wieź z matką, konstruując tożsamość na podstawie odrzucenie tego, co jest kobiece i wzmacnianiu tego, co nie jest. Stąd słabsze więzi emocjonalne, a większa analityczność umysłu u mężczyzn niż u kobiet.
Jest to odwrócenie teorii Freuda - podstawą kształtowania tożsamości jest kontakt z matką, który mają lepszy dziewczynki niż chłopcy.
Zarzuty wobec teorii Chodorow:
- uproszczenie psychiki kobiet i mężczyzn
- kobiety nie odczuwają potrzeby pozostawania w zależności (obecnie walczą o autonomię)
- opracowana w oparciu o typową rodzinę, a więc nie uniwersalna.
TEORIE NIERÓWNOŚCI PŁCI
Płeć kulturowa - koncepcja definiowana społecznie. Przypisuje różne role i tożsamości. Różnice te są czynnikiem stratyfikacji społecznej. Nie jest znana kultura, w której kobiety miałby większą władzą niż mężczyźni. Podział w którym mężczyźni mają zapewnić rodzinie środki do życia, a kobiety mają opiekować się rodziną, prowadzi do nierówności pozycji i władzy pomiędzy nimi.
Nierówności związane z płcią kulturową pozostają podstawą nierówności społecznych Uzasadnienia istnienia różnić w postrzeganiu płci kulturowych są różne.
Perspektywy funkcjonalistyczne
W funkcjonalizmie społeczeństwo jest systemem połączonych elementów, które gdy są w równowadze, współdziałają i wytwarzają solidarność społeczną. Wg. tej teorii różnice płci przyczyniają się do stabilności społeczeństwa. Szukają przyczyn w uwarunkowaniach biologicznych. Podział pracy ma być najlogiczniejszym rozwiązaniem kwestii organizacji społecznej.