122412

•    Fundamentalne założenie strukturalistów: że opowiadanie ma pewnego rodzaju gramatykę i jego struktura przypomina strukturę wypowiedzenia językowego, wyrosło z przekonania, że wzorcem opisu narracji powinno być językoznawstwo strukturalne.

•    Jakkolwiek założenie to, podobnie jak wiele szczegółowych ustaleń strukturalistów, zostało w późniejszych badaniach nad narracją zakwestionowane, wszystkie w zasadzie prace narratologiczne w taki czy inny sposób odwołują się do tradycji narratologii strukturalnej. Zawdzięczmy jej także fundamentalne dla późniejszych badań spostrzeżenie, że opowiadanie może się wyrażać w niezliczonej ilości form i w dowolnym tworzywie, i stale towarzyszy ludzkości, w dowolnym momencie historii i w każdej kulturze.

Roland Barthes

•    W słynnym artykule Wstęp do analizy strukturalnej opowiadań Barthes sformułował założenia wspólne dla całej szkoły narratologii strukturalnej:

•    Istnieje uniwersalna struktura opowiadania, wspólna dla wszystkich konkretnych opowiadań;

•    Podstawowym modelem dla opisu opowiadania jest językoznawstwo, przy czym o ile tradycyjne językoznawstwo zatrzymywało się na opisie zdania, o tyle narratologia powinna przekroczyć ten poziom opisu, poszukując gramatyki opowiadania.

•    Opowiadanie, podobnie jak język, ma budowę hierarchiczną i można w nim wyróżnić kilka poziomów.

•    Poziomy te były w różnych pracach narratologicznych różnie charakteryzowane, a także wyodrębniano różną ich liczbę (co najmniej dwa, na przykład Todorov wyróżnia poziom „anegdoty" i poziom „wypowiedzi"). Roland Barthes opisuje trzy poziomy opowiadania:

-    poziom funkcji,

-    poziom działań,

-    poziom narracji.

•    Na poziomie funkcji Bartes lokalizuje jednostki „treści", które można, jego zdaniem, podzielić na dwie kategorie:

-    funkcje w sensie ścisłym: to najważniejsze zdarzenia, stanowiące szkielet opowiadania (dodatkowo Barthes dzieli je jeszcze na rdzenie, będące punktami zwrotnymi opowiadania i katalizy, wypełniające przestrzeń między rdzeniami) i

-    oznaki: zdarzenia nie wywierające większego wpływu na tok akcji, ale istotne ze względu na informacje o cechach postaci i świata przedstawionego (te z kolei Barthes dzieli na oznaki właściwe, odnoszące się do charakteru postaci, i informacje, służące do lokalizacji zdarzeń w czasie i przestrzeni).

Następstwo jednostek zdarzeniowych (sekwencja zdarzeń) tworzy, zdaniem Barthesa, pierwszy poziom opowiadania. Barthes sądzi także