44497

30. Kultura polska w dobie monarchii wczesnofeudalnej.

Kultura obyczajowa wieku XI i XII przedstawiała się jako zlepek dwróch różnych kultur: wcze śniejszej słowiańskiej i nowej zachodnio chrze ścijańskiej. Dochodziło do ścierania się obydwu tych pierwiastków jednak ten drugi wyraźnie wyparł pierwszy. Jednak nie była to dokładnie dominacja ponieważ oczywiście usunięto wszelkie obrzędy wl00% niezgodne z chrze ścijaństwem jak zabijanie wdowy po śmierci męża, wielożeństwo itp. Jednak wiele zwyczajów i obrzędów które w żaden sposób nie przeć żyły chrześcijaństwu pozostało jak np. postrzyżyny które istniały w Polsce do końca XII wieku. Jednak chrześcijaństwo poniekąd przez przymus wpajane nie rozprze strzemało się szybko, bowiem misjonarze często obcokrajowcy me przywiązywali wagi do wewnętrznych zależności społecznych i traktowali naukę pobieżnie. Dlatego jeszcze wXII wieku odnaleźć możemy obrzędy które byiy pogańskie. Np. ślub w kościele oficjalnie nakazano dopiero w 1196 roku uczynił to legat papieski. Jeże li chodzi o obyczaje i kultuię rycerska to w Pal sce nie przyjęło się wiele elementów, nie był popularny tak jak we Francji tzw. Pokój boży który miał zapobiec walki każdego z każdym. W Pola:e istniały zupełnie inne stosunki wewnętrzne Jednak przyjęło się pasowanie na rycerza już poświadczone za Władysława Hermana, oraz turnieje rycerskie się w Pol a: e rozpowszechniają i słychać o nic h już na początku XIII w. Proce s c hrystianizacj i i wdrażam a zasad kultury zachodu rozpowszechnia się dopiero w XII/ XIII wtedy możemy przypuszczać że rozpoczęły się kształtować parafię w których na stałe b>* ksiądz. Kultura i nauka oraz sztuka znajduje się na usługach wiary. Zaczynają perwstawać szkoły kościelne w których uczy się młodzież zasad wiary i kanonów nauki europejskiej. Dzięki temu wyprze ona zachodnich duchowmych, zostanie obsadzona przy parafiach i sama zacznie nauczać. Wyszło wielu zdolnych ludzi z takich szkół np.: Mateusz bp. Krakowski a także prawdopodobnie mistrz Wince nty zwany Kadłubkiem który był wrycho wiankiem uniwersytetu w Bolonii. W1177 roku słyszymy już o krakowskich scholares a już w 1212 roku słyszymy o ich gorszących mnichów zabawach. Być może część z nichb)ia przeznaczona nie do stanu duchownego a na użytek świecki. Co do sztuki to me możemy wymienić żadnego polskiego nazwiska, jednak artyści zachodni także czerpali z rodzimych (polskich) motywów co uwidaczniają to chocby „drzwi gnieźnieńskie". Powstały one w 1175 roku na zamówienie abp Zdzisława. Przedstawiają one 8 scen z męczeństwa ś. Wojciecha. W tym okre sie w Fólsce jak i w całej Europie dominował styl romański w architekturze. Znaczącymi zabytkami jest kościół św. Prokopa w Strzelnie czyNMP w Inowrocławiu oraz kolegiata w Łęczycy