46199

-    Syntetyczną miarą rozmiarów prod. wytworzoną w GN w ciągu roku jest PKB - produkt krajowy brutto (produkt narodowy brutto; GNP - Gross National Product) = wyrażona w pieniądzu wartość wszystkich finalnych dóbr i usług wytworzonych w ciągu roku.

-    Dobra finalne = dobra nabywane przez ostatecznych ich użytkowników - w celu użycia w postaci dalej już nie przetwarzanej.

-    W GN wytwarza się też dobra pośrednie - sprzedawane innym producentom, podlegające dalszemu przetwarzaniu.

-    Gdy od PKB odejmiemy wart. zużycia śr. trwałych, urządzeń, budynków (odpisy amortyzacyjne) otrzymamy produkt krajowy netto (produkt narodowy netto). Jest on równy dochodowi narodowemu.

-    Dochód narodowy to całość dochodów wypłacanych właścicielom ludzkich i fizycznych zasobów wytwórczych za ich wykorzystanie w ciągu roku.

-    Dochód nar. powstaje we wszystkich sferach działaln. ludzkiej o charakterze zarobkowym; obejmuje więc także wart. wytwarzanych usług.

-    Dochód nar. służy zaspokajaniu potrzeb społ-wa. Relacja między jego wielkością a liczbą ludności dostarcza podst inf. o poziomie ekonom, kraju.

-    Elementem diagnozy w PG jest badanie relacji między wielkością dochodu nar. a stanem zasobów nar. Miernikami tych relacji są:

1.    Społeczna wydajność pracy (W)    W = D_w: Z

Dw - wielkość dochodu nar. wytworzonego; Z - liczba zatrudnionych w GN

2.    Pracochłonność (PR) PR = Cz_P: D_w

Cz_p - czas pracy łącznie przepracowany przez zatrudnionych

3.    Techniczne uzbrojenie pracy (U) U = M_p: Z M_p - wart. brutto produkcyjnych śr. trwałych

4.    Kapitałochłonność f ml m = M_p: D*

GOSPODARKA NARODOWA JAKO PRZEDM. ODDZIAŁYWAŃ PG(4)

-    Ważnym zagadnieniem PG jest dynamika gosp. Jej miernikiem jest tempo wzrostu <8>

r = (AD: D,)* 100

AD przyrost PKB (lub dochodu nar.) w ciągu roku; D, - wielkość PKB w roku poprzednim.

-    Teorie wzrostu gosp. określają jego czynniki, uwarunkowania, ograniczenia. Stwierdzona np. zależność między stopą oszczędzania i kapitałochłonnością. Zadaniem PG jest więc stymulowanie oszczędności i oddziaływanie na ich efektywną alokację.

GOSPODARKA NARODOWA JAKO PRZEDM. ODDZIAŁYWAŃ PG(5) BOGACTWO NARODOWE

obejmuje: 1. zasoby naturalne (N); 2. zasoby majątkowe (M)

1. Zasoby naturalne (N) - są częścią środowiska naŁ; są przedmiotem PG i w aspekcie racjonalności ich wykorz., i w aspekcie konserwacji, ochrony rekultywacji oraz utrzymania równowagi ekologicznej.

Zasoby naturalne Polski:

A. Bogactwa mineralno - PL posiada dość znaczne zasoby tych bogactw;

—    Węgiel kamienny: Zagłębie GórnośL (70 mld t). Zagłębie Dolnośl. (1,2) - w stanie likwidacji, Zagłębie Lubelskie - mało zbadane (kop. „Bogdanka”); wydobycie roczne -ok. 120 min t; tendencja zmniejszająca się.

—    Węgiel brunatny: (40 mld t): Turoszów, Konin, Bełchatów; odkrywkowa metoda eksploatacji - uciążliwe ekolog. - duża zawartość siarki; wydobycie roczne - ok. 60 min L

—    Ropa naftowa: skromne złoża (wydobycie roczne - ok. 290 tys. t)

—    Gaz ziemny: pd-wsch. i zach. regiony, wydobycie roczne - ok. 5 min m\ 2 razy tyle PL importuje (głównie z Rosji).