2
konsumpcja. Ponieważ dotyczy to nie tylko zdarzeń i relacji wewnątrz gospodarki narodowej, jej przedmiotem są też międzynar. stosunki gosp.
-Tę „koordynację” można badać z punktu widzenia opisu i wyjaśnienia danego stanu rzeczy (- ekonomia pozytywna) oraz z punktu widzenia jego kształtowania (- ekonomia normatywna).
: ta część badali ekonom., która zajmuje się życiem gosp. takim, iakie ono iest: próbuje
wyjaśniać, jak podejmuje się decyzje gosp.; bada konsekwencje zmian warunków gospodarowania i przedsięwzięć polityki gosp. Powstrzymuje się od wyrażania sądów wartościujących. Ekonomista pełni tu rolę niezależnego eksperta, określającego prawdopodobne następstwa działali gosp.
- Ekonomia normatywna: bazuje na ustaleniach ekonomii pozytywnej; formułuje sąd)- wartościujące i określa jakie powinny być pewne wskaźniki ekonom., np. ceny. dochody, kierunki polityki gosp.. płace minimalne itp. Sądy te zależą od preferencji, priorytetów, tradycji jednostek lub całych społeczności. Ekonomista pełni tu rolę doradczą
Charakterystyka problemu ekonomicznego
2 cechy otaczającego nas świata są rozstrzygające dla podejmowania działaln. gosp. (i rozwoju nauk ekonom.):
1/ świat jest skończony przestrzenme. a jego zasoby- ograniczone (np. konsument ma ograniczone zasoby pieniężne, czas);
zasoby = rzeczy wykorz. do prod. dóbr i usług; można zwiększyć ilość zasobów „odnawialnych”, ale to, co pozostaje aktualnie w naszej dyspozycji jest ograniczone. 4 kategorie zasobów: a/ ziemia - jej powierzchnia i to. co zawiera: bogactwa naturalne, flora itp. b/ praca - sposób wydatkowania ludzkiej energii umysłowej i fizycznej c/ kapitał - efekt procesu gosp. przeznaczony do późniejszego wykorz. w procesie gosp. d/ technologia - wiedza, jak można w produkcyjny sposób łączyć zasoby + przedsiębiorczość.
2J ludzkie potrzeby są nieograniczone
Z (1) i (2) wynika fundamentalny dla gospodarowania fakt rzadkości. W związku z tym trzeba stale rozwiązywać szereg kwestii: co produkować?
w jaki sposób (produkcja pracochłonna?, kapitałodiłonna?. energochłonna?)
- kto otrzyma dobra i usługi? - problem podziału (równo?)
jak odpowiadać na w/w pytania: indywidualnie?, kolektywnie? (problem systemu ekonomicznego)
Alokacją zasobów koszty altenmywne
- Odpowiadając na pytania: co?, jak? i dla kogo? ekonomia podejmuje problem alokacji zasobów między konkurencyjne zastosowania.
- Na pytania związane z rzadkością nic ma łatwych odp. (problem „krótkiej kołdry”).
- Ponieważ problem rzadkości = korzeń ekonomii, stanowi niekiedy element definicyjny ekonomii.
- Df: Ekonomia to nauka badająca, jak ludzie radzą sobie z rzadkością jak rozwiązują problem alokacji ograniczonych zasobów.
- Jest to trudny problem, bo nasze decyzje co do wy korz. zasobów są uzależnione od tego, jak zachowają się inni (często nie mamy pełnej inf. na ten temat): ekonomia musi się więc zajmować także systemami komunikowania się; np. ceny rynkowe pełnią funkcje informacyjne.
- Przy podejmowaniu decyzji związanych z ograniczonością zasobów przydatne jest pojęcie kosztów alternatywnych. Dotyczą one przyszłości (nie są to koszty już poniesione). Jeśli trzeba wybierać między wariantem A i B. to kosztem alternatywnym wyboru A są stracone korzyści wynikające z B. Koszt alternatywny wyboru jednego wariantu równa się korzyściom związanym z najlepszym z alternatywnych wariantów.
Zakies ekonomii
- bardzo rozległy, np. opisywanie procesów rynkowych, metody marketingu, kwestie bogactwa i ubóstwa, sposoby działaiua przedsiębiorstw itp.
- Konwencjonalne problemy ekonom,.: wzrost gosp.. konkurencja, rynek, bezrobocie, inflacja, międzynar. problemy monetarne itp.
- Czynnik jednoczący w/w (wyróżnik ekonomii!): ekonomiści przyjmują ogólne założetue. że ludzie wolą więcej tych rzeczy, które pragną i dążą do maksymalizacji swego dobrobytu (por. zasada gospodarczości)