46339

militarne, ale zarazem zabiegała, aby włączyć się w problemy europejskie jednocześnie z Amerykanami. Brytyjczycy oceniali bowiem, że sama Unia Zachodnia nie mogłaby sprostać użyciu siły militarnej ZSRR i dlatego też zabiegali o bezpośrednie zaangażowanie USA w sprawy obrony kontynentu europejskiego.

POWOŁANIE RAD Y EUROPY .5MAJA 1949

Myśl o utworzeniu Rady Europy występowała wśród wielu polityków, parlamentarzystów i zachodnioeuropejskiej opinii publicznej. Churdiill proponował jej powstanie już w 1943 roku. Po głośnym wystąpieniu w Zurychu w 1946. utworzył w WB Ruch Zjednoczonej Europy, przewodniczył Kongresowi europejskiemu w Hadze i podjął się roli promotora zachodniej części kontynentu.

Po kongresie haskim z inicjatywą powołania Rady Europy wystąpili: ówczesny premier Belgii Paul-Henri Spaak i fr .MSZ Paul Ramadier. Zyskała ona poparnie MSZ Holandii oraz Luksemburga. Ramadier zaproponował podjęcie negocjacji „w celu zwołania Zgromadzenia Europejskiego, w którego skład weszliby reprezentanci poszczególnych parlamentów”. Natrafił jednak na opór WB. obawiającej się powstania rządu ogólnoeur op ej skie go.

Na początku 1949 roku memorandum w sprawie Rady Europy przygotował przewodniczący Ruchu Zjednoczonej Europy Duncana Sandys. Pierwszy przyjął go rząd francuski, a następnie rządy Belgii. Holandii. Luksemburga, WB i Włoch. Kontrpropozycja rządu brytyjskiego zawierała projekt działanie Komitetu Ministrów, w składzie wyznaczonym przez rządy państw członkowskich.

EWWiS

W 1950 roku inicjatywę utworzenia EWWiS wysunął Jean M(Minet, doradca francuskiego MSZ Roberta Schumana.

Projekt EWWiS przygotowano w tajemnicy przed WB. krytycznie nastawioną na wszelkie próby federalizowania Europy.

Po ujawnieniu rojektu WB i kraje skandynawski krytycznie oceniały utworzenie EWWiS. Zwłaszcza Brytyjczycy odrzucali możliwość akceptacji założeń Wysokiej Władzy, bo uważali, że najistotniejszych sektorów gospodaiki nie można oddawać kontroli ponadnarodowej.

WB zdecydowanie odrzuciła propozycję przyłączenia się do EWWiS, ze względu na zasadniczą niechęć do ponadnarodowych rozwiązali i swoje szczególne powiązania z Commonweahhem. Podjęła ograniczoną współpracę z EWWiS i zawarła z nią w dniu 21 grudnia 1954 roku specjalne porozumienie. W tymże roku powołano wspólną Radę Jedności między rządem Brytyjskim i Wysoką Władzą EWWiS. dla wymiany informacji opinii i niezbędnej koordynacji działali w zakresie zaopatrzenia, wielkości produkcji oraz rozwoju badali i inwestycji w zakresie węgla i stali. Przy Wysokiej Władzy akredytowano stałe przedstawicielstwo WB w Luksemburgu. Podpisano też specjalny protokół regulujący stosunki między Radą Europy, a EWWiS.

EWG

Od 1955 do 1956 pod przewodnictwem Paula-Henri Spaaka rozwijał pracę specjalny zespół ekspertów, pracujący nad założeniami programowymi EWG i EURATOM. Początkowo w posiedzeniach Komitetu Spaaka uczestniczyli także Brytyjczycy, ale wycofali się oni na etapie konkretyzowania propozycji integracyjnych. WB chciała dalej wpływać na integrację kontynenm, ale tradycyjnie już unikała włączania się w przedsięwzięcia które skłaniałyby ją do akceptowania ponadnarodowych struktur. Wystąpiła wówczas z własną propozycją powołania luźniejszej strefy wolnego handlu, z udziałem państw nordyckich.

EURATOM

Projekt, jak i poprzednie napotkał na sprzeciwy WB. Po wprowadzeniu w 1946 roku przez USA (ustawa Mac Mahona) ograniczeń w dostępie brytyjskim do wspólnych badań w zakresie broni atomowej, Brytyjczycy sami rozwinęli kosztowne wysiłki badawcze nad technologią jądrową W 1952 dokonali pierwszego próbnego wybuchu własnej bomby atomowej i jako pierwsi w świecie uruchomili elektrownię atomową Po wyasygnowaniu dużych nakładów na badania jądrowe nie chcieli przekazywać uzyskanej samodzielnie technologii państwom członkowskim Euratomu.

EFTA

Po utworzeniu EWWiS, EWG i EURATOM-u, w końcu lat 50-tych, poza WE pozostawała dalej większość państw zachodnioeuropejskich WB pozostawała „na zewnątrz”, dbając przede wszystkim o zachowanie uprzywilejowanej pozycji w stosunkach z USA i Commonwealthem.

Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu powstało z inicjatywy brytyjskiej, po włączeniu sześciu państw Europy Zachodniej do EWG. Początkowo eksperci brytyjscy uczestniczyli w pracach do tworzenia EWG 1 Euratomu, ale wycofali się w trakcie formułowania ich dokumentów programowych. Londyn opowiadał się wówczas za koncepcją wobiego handlu bez wspólnych taryf celnych w stosunku do paiistw trzecich i bez tworzenia wspólnej zewnętrznej bariery celnej. W końcowym etapie przygotowali do powstania EWG. WB