47847

społecznie uznawanych wartości za pomocą społecznie akceptowanych środków czyli zgodnie z przyjmowanymi w społeczeństwie normami.

.Mamy do czynienie z sytuacją anomii, kiedy to ludzie umiejscowieni na niższych szczeblach hierarchii społecznej, nie posiadający środków do osiągnięcia ogólnie upragnionych celów, próbują sią przystosować w dewiacyjny sposób.

Merton uważał dewiacje za naturalną reakcją jednostek na sytuacje, w jakiej się znajdują. Wyróżnił pięć takich możliwości reakcji na napięcie między społecznie wdrożonymi wartościami a brakiem środków do ich realizacji:

Konformizm - jednostki osiągają cel przestrzegając norm społecznych

Innowacja oznacza odrzucenie praktyk instytucjonalnych przy jednoczesnym zachowaniu celów kulturowych. Zdaniem Mertona największa presja w kierunku zachowań innowacyjnych występuje jednak na niższych szczeblach drabiny społecznej, np. przestępstwa

Rytualizm polega na odrzuceniu celów wyznaczonych przez kulturę przy jednoczesnej (nadmiernej nawet) akceptacji środków instytucjonalnych, czyli norm postępowania. Minimalne ambicje, często występuje w niższej klasie średniej - rezygnuję z sukcesu bo wymaga tego moralność

Wycofanie polega na odrzuceniu zarówno celów wyznaczonych przez kulturę, jak i instytucjonalnych środków służących do realizacji tych celów., rezygnacja z gry, np. bezdomni

Reakcja buntownicza polega na odrzuceniu zarówno dotychczasowych celów kulturowych, jak i zinstytucjonalizowanych środków służących do ich realizacji przy jednoczesnym dążeniu do wprowadzenia nowych celów kulturowych i nowych norm instytucjonalnych. Nowo wyłaniające się klasy społeczne, rewolucjoniści

1. Socjologiczne teorie dewiacji społecznych.

Dewiacja społeczna - odchylenie od reguł działania społecznego, postępowanie niezgodne z normami, a także z wartościami przyjętymi w społeczeństwie lub w grupie społecznej. Zachowania dewiacyjne nie są jednoznacznie interpretowane i ich określenie jest zależne od przyjętych systemów normatywnych w danym społeczeństwie. W niektórych ujęciach teoretycznych definiowane jest relatywistycznie jako zachowanie, które zostało przez społeczność zdefiniowane jako dewiacyjne.

Koncepcje biologiczne i psychologiczne - we wczesnych koncepcjach biologicznych źródła dewiacji ujmuje się jako leżące w cechach