2
publicystyczna (zwana też publicystyczno-dzeiennikarską), religijna i potoczna. System odmian funkcjonalnych pozostaje w złożonych relacjach wobec dychotomicznego wewnętrznego podziału na polszczyznę oficjalny i nieoficjalną. Język oficjalny obsługuje sformalizowane sytuacje publiczne i towarzyskie (np. podczas lekcji w szkole, w urzędzie). Nieoficjalny - jest typowy dla kontaktów towarzysko-rodzinnych prywatnych.
2.1. Język mówiony - pisany
Język ogólny może być realizowany za pomocą kanału fonicznego lub graficznego.
Na tej podstawie wyróżnia się dwa warianty polszczyzny ogólnej: pisany i mówiony (ustny). Różnice między nimi dotyczą stopnia ich normalizacji, zasobu leksyki i konstrukcji gramatycznych.
Dla zilustrowania właściwości polszczyzny mówionej przyjrzyjmy się fragmentowi autentycznej rozmowy telefonicznej, zapisanej w książce K. Pisarkowej (cyt. za: K.
Pisarkowa 1975)
> Ja jutro nie mogę się urwać, bo jestem umówiony na wizytę, dzisiaj widziałem, że do Eldomu na Alejach przywieźli takie palniki, do tych kuchenek jak wasza, wesz. No i radzę pójść szybko. Słuchaj iesl sklep Eldomu na Alejach Krasińskiego między Smoleńską a tą księgarnią muzyczną, wiesz, znaczy PWM.
> A to wiem, wiem^
> No i tam widziałem na wystawie, a dzisiaj przechodziłem tamtędy.
> Ale palniki jakie, to znaczy co?
> No to, co jest u was rozleciate. do tej Slabody. kuchenek Slaboda-
> Dobra
> Są i te większe, i te mniejsze, wiesz.
> No to dziękuje ci strasznie. To oczywiście tam pójdę. To otwierają o jedenastej?
> No o jedenastej otwierają. Po prostu boję się, że jakbym jutro nie wyskoczył, to...
> Nie , a dlaczego masz skakać, skoro ja mogę skoczyć?
> No wiesz, bo d obiecałem, że będę się starał to d załatwić.
>■ Nic nie masz załatwiać, stary.
z* Ale... tylko tak nie bardzo jestem zorientowany, czy jednego typu bvtv te kuchenki, tak że raczej żebyś wzi^ te palniki z domu, wiesz.
> Człowieku, czy zdajesz sobie sprawę, jak wygląda taki palnik w środku; wooóle trzeba zdrapywać nie wiem czym, bracie, w ogóle te kuchenki należałoby wyrzucić, od tego się zaczyna.