48843

PRZYKŁAD: oceny z matematyki, jej wartości zdefiniowane są jako liczby. Mają one sens

ilościowy. Inną zmienną tego rodzaju może być czas reakcji danego ucznia na bodziec,

który wyrazimy w sekundach. Wtedy można mówić, że 5 to ocena wyższa niż 3, a czas

reakcji to 3 sekundy krótszy niż czas 7 sekund.

>    Kryterium klasyfikacji: liczba wartości:

1.    DWUWARTOŚCIOWA. Przykładem dwuwartościowej zmiennej jest płeć: kobiety i mężczyźni. Dwie wartości mogą też mieć inne zmienne, jeśli tak zdefiniujemy. Musimy mieć oczywiście ku temu powód, ale jest dopuszczalne zmienną wzrost licealistów zdefiniować jako niski i wysoki, określając granicę, którą będzie np. średni wzrost osobnika danej populacji.

2.    WIELOWARTOŚCIOWA. Przykład: Wzrost możemy też zdefiniować jako zmienną czterowartościową, np. do 170 cm,171-180 cm, 181-190 cm, 191cm i więcej.

>    Kryterium klasyfikacji: budowa zbioru wartości:

1.    ZMIENNE CIĄGŁE: może być tak, że pomiędzy wyróżnione wartości zmiennej wstawimy kolejne wartości. Wtedy mówimy o zmiennej ciągłej. Będzie tak w przypadku zmiennej wzrost licealistów: 150 cm, 151 cm, 152 cm .... 200 cm; można w tym przypadku powiększać ten zbiór, wstawiając wartości co 0,5 cm .

2.    ZMIENNE DYSKRETNE pomiędzy dowolne wartości zmiennej nie można już wstawić trzeciej. Jest to przypadek zmiennej płeć, kolor tęczówki oka. Takie zmienne nazwiemy nieciągłymi, inaczej dyskretnymi.

>    Klasyfikacja zmiennych ze względu na ich wartości.

1.    ZMIENNE ZALEŻNE to zmienne losowe, a więc takie, których rozkładu wartości w zbiorze badanych obiektów badacz nie może przewidzieć. PRZYKŁAD: ocena z matematyki nie możemy przewidzieć ilu uczniów w badanej grupie będzie miało 1, a ilu 2 itd.

2.    ZMIENNE NIEZALEŻNE to zmienne ustalone, a więc takie, których rozkład wartości w zbiorze badanych wartości ustala sam badacz. PRZYKŁAD: jeżeli chcemy się dowiedzieć czy oceny zależą od płci, to musimy stworzyć takie warunki dla naszego badania, aby w grupie uczniów, których oceny chcemy poznać, było tyle samo dziewczynek ile chłopców.

>    Kryterium klasyfikacji: intencjonalność

1.    ZMIENNE ZALEŻNE (losowe)

2.    ZMIENNE NIEZALEŻNE (ustalone)

W większości badań występuje jedna zmienna losowa, a więc taka, której wartości nie możemy przewidzieć (zmienna zależna), co wcale nie znaczy, że musi występować tylko jedna zmienna niezależna (ustalona). Na ogół jest ich więcej.

>    Kryterium klasyfikacji: siła oddziaływania na zmienną zależna