49129

i ekonomicznej. Są to również osoby, które wykazują objawy zwiastujące takie zaburzenia. A zatem wymagające leczenia."

W artykule "Wybrane zagadnienia diagnozy..." Bohdana Woronowicza można znaleźć dość szeroką definicję uzależnienia od alkoholu:

-stan psychiczny i fizyczny wynikający ze współdziałania żywego organizmu i alkoholu, który charakteryzuje się występowaniem zmian w zachowaniu i innymi następstwami, w tym zawsze przymusem (nieodpartą chęcią) ciągłego lub okresowego używania alkoholu, aby doświadczyć psychicznych efektów jego działania lub aby uniknąć objawów wynikających z jego braku (złego samopoczucia, dyskomfortu).

Woronowicz wyróżnił także dwa rodzaje zależności od alkoholu:

-zależność psychiczna, polegająca na potrzebie częstego lub stałego picia alkoholu, celem powtórzenia poprzednich przeżyć związanych z jego działaniem, chory sięga wówczas po "alkoholowy tłumik", łagodzący stany napięcia i przykre stany uczuciowe i towarzyszący im niepokój.

-zależność fizyczna, jest stanem biologicznej adaptacji wobec alkoholu, bez którego organizm nie jest w stanie prawidłowo funkcjonować; zaprzestanie lub ograniczenie picia alkoholu pociąga za sobą występowanie zaburzeń czynności organizmu, określanego mianem zespołu odstawienia (zespołu abstynencyjnego).

Na zespół odstawienia alkoholu składa się szereg objawów zarówno somatycznych jak i psychologicznych. Giory czuje się ogólnie rozbity, skarży się na suchość w jamie ustnej (popularne suszenie), nie ma apetytu, cierpi na bóle głowy, zgagę, nudności, niekiedy wymioty, biegunki, wzmożoną podiwość, kołatanie serca, skurcze mięśniowe w kończynach, drżenie rąk i drgawki. W stanie psychicznym chorego stwierdza się drażliwość, niepokój, lęk, poczucie bezprzedmiotowego zagrożenia, chwiejność nastroju ze skłonnością do gniewu lub popadania w depresję, zaburzenia koncentracji uwagi, bezsenność, męczące koszmarne sny. Niekiedy zespół odstawienia alkoholu ma bardzo ciężki przebieg z napadami drgawkowymi, a nawet majaczeniem, przypominającym prawdziwą psychozę alkoholową (delirium tremens)

Nieco inną definicję uzależnienia zaproponował Vemon Johnson:

"Ojeżeli zażywanie alkoholu lub innego środka chemicznego powoduje uszkodzenia w życiu osobistym, społecznym, duchowym lub ekonomicznym jednostki i mimo to nie kończy ona swych kontaktów z alkoholem czy innym środkiem -mamy do czynienia ze szkodliwym uzależnieniem"

Definicja choroby alkoholowej (zespołu uzależnienia alkoholowego) zaproponowana przez Tadeusza Kulisiewicza ma charakter objawowy, autor określa go jako zespół o cliarakterze postępującym i jeśli nie przerwie się jego ewolucji to prowadzi on do ostatecznej biologicznej, psychologicznej i społecznej degradacji pijącego. Kulisiewicz opisuje też objawy, wymieniając te najbardziej widoczne i występujące we wszystkich fazach zespołu alkoholowego: zaburzenia zachowania chorego (one sprawiają opinia publiczna uważa alkoholizm za wyraz niedostosowania społecznego, a nie jako chorobę). Aspołeczne, a w krańcowych przypadkach nawet antyspołeczne, zachowanie się alkoholika, naruszające wszelkie przyjęte i szanowane normy stosunków między ludźmi, przesłania biologiczne tło choroby -ciężkie uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, anatomicznego podłoża naszego życia psychicznego, intelektualnego i emocjonalnego. Jednak zdaniem autora nie wszyscy pijący (nawet często i dużo) stają się alkoholikami. A przez uzależnienie od alkoholu rozumiemy:

-utratę kontroli nad piciem, czyli niemożność przerwania raz rozpoczętego picia w dowolnym, z góry ustalonym momencie;

-niemożność utrzymania się w abstynencji przez dłuższy czas, stwarzający konieczność poszukiwania alkoholu, niekiedy za wszelką cenę;

Kolejną próbę dookreślenia słowa alkoholik podjął się Aleksander Markiewicz:

"Alkoholikiem natomiast jest osoba uzależniona do tego stopnia, że czuje niepoliamowany -psychiczny i psychiczny- przymus picia, traci kontrolę nad czasem i ilością wypijanego